" رمضان و احکام آن " (21)
131- آنچه که بعنوان فدیه باید پرداخت شود، اینست که باید به ازای هر روز، یک نفر را طعام دهد بگونه ایکه فرد سیر شود.
[الإرواء 21/4]
و لذا مقید نشده که حتما گندم یا برنج باشد، بلکه مهم دادن طعامی که معمولا فرد خود از آن تغذیه می کند به فقرا می باشد تا سیر شوند.
132- علما در مورد اینکه آیا می توان بجای طعام، پول نقد داد یا خیر، اختلاف نظر دارند. و اکثر قریب به اتفاق علما آنرا جایز نمی دانند، یعنی دادن پول نقد را بجای دادن طعام جایز نمی دانند و گفته اند که باید حتما طعام داده شود نه پول نقد..
" رمضان و احکام آن " (20)
126- اگر یک پزشک مسلمان و معتمد و عادل به بیمار تالاسمی تجویز کند که روزه گرفتن برای وضعیت جسمانی او زیان آور است، و لازم است که بیمار حتما هر روز (در فاصله بین اذان مغرب و عشاء) دارو مصرف کند وگرنه وضعیت بیماریش تشدید می شود، در اینصورت او می تواند به رخصت الله تعالی عمل کند که می فرمایند: « فَمَنْ کَانَ مِنْکُمْ مَرِیضًا أَوْ عَلَى سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ» البقرة/ 184.
یعنی: پس هرکسی از شما بیمار یا در سفر باشد، تعدادی از روزهای دیگر را روزه بگیرد.
بنابراین در زمان دیگری...
" رمضان و احکام آن " (19)
120- اشخاصی که در بیابان های بسیار گرم مانند بیابان کبری عربستان و یا سایر بیابان ها ساکن هستند باید روزه ی خود را بگیرند زیرا روزه ی رمضان رکنی از ارکان اسلام است، اما هر کس روزه گرفت ولی بعداً دچار عطش و تشنگی شدید شود و خطر هلاکت وی را تهدید کند در این حالت می تواند چیزی را که موجب نجات وی می شود بخورد یا بیاشامد، و بعد از آن بایستی (تا وقت غروب) امساک کند و آن روز را در وقت دیگری قضا کند
شیخ عبد العزیز بن عبد الله بن باز . شیخ عبد الله بن غدیان . صالح الفوزان . شیخ عبد العزیز آل الشیخ . شیخ بکر أبو زید .
"فتاوى اللجنة الدائمة - المجموعة الثانیة" (9/145) .
121- کسانی که کارهای سخت بدنی انجام می دهند مانند کارگران و شاطر نانوا و ... باید روزه بگیرند زیرا روزه یکی از ارکان اسلام است . اما اگر عطش تشنگی بر او غالب گشت ایرادی ندارد که آب بر روی سر و بدنش بریزد و یا مضمضه (آب در دهان...
" رمضان و احکام آن " (18)
111- اشخاصی که زخم معده دارند برای شان جایز است که روزه را بخورند، و بعد از شفای بیماری – اگر امید بهبودی وجود داشت – آنها را قضاء کنند، اما اگر وضعیت برخلاف آن است و امکان شفای آنها غیر محتمل است پس می توانند (بجای قضای روزه ها) در ازای هر روز مسکینی را طعام دهند».
"فتاوى الشیخ محمد بن إبراهیم رحمه الله" (4/180) .
112- استعمال اسپری برای کسانی که بیماری تنفسی دارند بنابر قول صحیح علماء، استفاده از آن، چه از راه بینی و چه از راه دهان باعث باطل شدن روزه نمی شود، زیرا در داخل بدن (ششها) بصورت بخار جذب می شود، و دارای جرم نیست تا داخل جوف گردد، و اصلا داخل معده نمی شود.
" فتاوى نور على الدرب " ( شریط رقم 44) .
"مجموع فتاوى الشیخ ابن باز" (15/264) .
"مجلة المجمع" (10/2/454) .
113- در قرار "مجمع الفقه الإسلامی" آمده است:
« موارد زیر موجب باطل شدن روزه نیستند:...
" رمضان و احکام آن " (17)
107- دختر یا پسری که از لحاظ جسمی ضعیف و نحیف است و توانایی روزه گرفتن را ندارد , در حکم مریض است و بر او لازم نیست که روزه بگیرد و باید بعد از رمضان در موقعیت مناسب روزه اش را قضا کند . اما اگر او می داند که ضعف (جسمی وی) و عدم قدرت و توانایی او بر روزه گرفتن تا زمان فوتش تداوم دارد، لازم نیست روزه بگیرد بلکه باید به جای آن در قبال هر روزی که روزه نگرفته است یک مسکین را طعام دهد .
و اگر با وجود ضعفش توانایی روزه گرفتن را داشت بدون آنکه در مشقت و سختی بیفتد باید روزه بگیرد .
...
" رمضان و احکام آن " (16)
106- بیماری که خوردن روزه برایش جایز است؛ بیماری است که مرض شدیدی دارد که با روزه گرفتن شدت می یابد و یا می ترسد که بهبودی او دیر شود.. و (همچنین بر طبق رای) کسی که بترسد بخاطر روزه گرفتن مریض شود، او همانند مریض است (یعنی در حکم مریض است)».
"المغنی" (4/403).
" تبیین الحقائق" (1/333).
و شخص معمولا می تواند از طریق اعتماد به یک پزشک مطمئن و عادل، و یا از طریق تجربه ی شخصی خود دریابد که آیا روزه گرفتن موجب بیماری شدید و یا ضرر جسمانی بر وی می شود یا خیر؟
لذا اگر آن مشقت و سختی که به سبب روزه گرفتن بر شما وارد می شود بسیار شدید و جدی است، پس شما در تر...
" رمضان و احکام آن " (15)
100- کسی که در وسط روز تصمیم به سفر می گیرد، می تواند روزه آنروزش را بخورد . و این قول راجح می باشد و امام احمد بن حنبل رحمة الله علیه نیز بر همین اعتقاد می باشند .
"المغنی" (4/345)."
بر طبق روایت امام مسلم رحمة الله علیه
"مجموع الفتاوى" شیخ الاسلام بن تیمیه (25/212)."
اما باید توجه کرد که برای او جایز نیست که روزه اش را بخورد تا زمانیکه سفرش را آغاز کرده و از شهر و وطنش دور می شود، و برای وی جایز نیست که در محل اقامتش روزه اش را بشکند.
" رمضان و احکام آن " (14)
95- اگر کسی با همسرش جماع کند بگونه ایکه دخول صورت پذیرد ولی انزال نکند، باز این عمل در حکم جماع است و بر او لازمست تا علاوه بر قضای روزه اش کفاره هم بدهد، که کفاره آن عبارتست از روزه گرفتن دو ماه متوالی.. زیرا احکام بر جماع کردن مترتب هستند نه بر انزال کردن .
96- بانوان محترم دقت فرمایند اگر قبل از خونریزی ماهیانه، لکه های تیره مشاهده می کنند اگر این لکه های تیره از مقدمات حیض باشد، پس این خود حیض است، و این امر بوسیله ی ناراحتی و درد شکم که معمولاً بر حائض وارد می آید شناخته می شود. اما اگر این لکه های تیره بعد از حیض باشد پس او باید منتظر بماند تا تمام می شود زیرا تیرگی بعد از حیض نیز جزو حیض شمرده می شود، بدلیل گفته ی عایشه رضی الله عنها « لَا تَعْجَلْنَ حَتَّى تَرَیْنَ الْقَصَّةَ الْبَیْضَاءَ» یعنی: عجله نکنید تا آنکه قصة بیضاء (مایع سفید) را ببینید (که منظور وی از آن، پاک شدن از حیض بود)».
...
" رمضان و احکام آن " (13)
91- با توجه به اینکه واجب است از لحظه طلوع فجر صادق از هر نوع عمل باطل کننده روزه پرهیز و امساک شود، لذا اگر موذن نیز همراه با طلوع فجر اذان می دهد، در اینحالت بر شما لازم است که از هر نوع غذا و نوشیدنی و یا جماع و سایر مفطرات دست بکشید.
92- هرگاه فجر طلوع کرد و در دهان روزه دار غذایی بود باید آنرا دور بیاندازد، اگر دور انداخت پس روزه اش صحیح است، اما اگر آنرا بلعید روزه اش باطل می شود... و اگر فجر طلوع کرد و او درحال جماع بود باید بلافاصله دست بکشد که در اینصورت روزه او صحیح است، اما اگر فجر طلوع کرد و او درحال جماع باشد و بداند که فجر طلوع کرده ولی او اندکی مکث کند و به جماع ادامه دهد روزه اش باطل خواهد شد، و نمی دانم که در این حکم خلافی بین علما باشد، و بر طبق مذهب شافعی – علاوه بر قضای آنروزش – باید کفاره هم بدهد (که دو ماه پشت سر هم روزه گرفتن است) .
بنابراین اگر موذن همگام و همزمان با طلوع فجر اذان می دهد،...
" رمضان و احکام آن " (12)
87- مردی که در روز رمضان با همسرش نزدیکی کرده و حکم (حرام بودن جماع در روز رمضان) را نمی دانسته، و گمان داشته که جماع وقتی حرام است که انزال روی دهد، در این حالت چیزی بر وی نیست. یعنی نه روزه او باطل است و نه قضاء و نه کفاره نیاز نیست .پس چیزی بر تو و همسرت لازم نیست البته بشرطیکه همسرت نیز مانند تو به حکم مسئله جاهل بوده باشد.
اما اگر او بداند که جماع در روز رمضان حرام است اما نمی داند که چه کفاره سختی دارد، در اینحالت او باید کفاره بدهد، زیرا در اینجا تفاوتی وجود دارد بین جهل داشتن به حکم حرمت جماع و بین جهل داشتن به مجازات آن، چرا که جهل داشتن نسبت به مجازات فعل حرامی عذر نیست، و آنچه که بعنوان عذر قابل قبول است؛ جهل داشتن به حکم شرعی یک مسئله است.
الشیخ ابن عثیمین ، اللقاء الشهری
88- بر طبق رأی راجح علما هرکس یکی از مفطرات ( باطل کننده های ) روزه را انجام دهد به این گمان که هنوز فجر صادق طلوع نکرده (ی...
" رمضان و احکام آن " (11)
83- افتادن در افکاری که منجر به انزال منی می شود :
علمای مذاهب در خصوص باطل شدن روزه به سبب انزال منی در اثر تفکر اختلاف نظر دارند: مالکیه گفته اند که روزه باطل می شود، ولی جمهور علمای (حنفیه و شافعیه و حنابله) گفته اند که باطل نمی شود، و بنظر می رسد استدلال آنها این بوده چون انسان اراده و اختیاری بر بعضی از افکار شهوانی ندارد، و ممکن است بر ذهن و فکر انسان وارد شوند و دفع آن افکار ممکن نباشد تا آنکه موجب انزال می شود، و چون انزال منی در اینحالت ارادی نبوده پس روزه را هم باطل نمی کند، زیرا هر امری که بدون اراده بر انسان وارد شود مؤثر نیست.
84- اگر فرد عمدا و به قصد انزال به تفکر در مسائل شهوانی بپردازد و انزال روی دهد، در اینحالت فرقی بین او و بین کسی که عمدا به مناظر مهیج نگاه می کند تا انزال کند وجود ندارد و در هر دو حالت روزه باطل می شود .
85- در روزه ی سنت انسان مختار است که آن را تکمیل کن...
" رمضان و احکام آن " (10)
75- هرکس در رمضان دچار بیهوشی شود خارج از دو حالت زیر نخواهد بود:
اول: یا در تمام طول روز در بیهوشی به سر می برد، به این معنی که قبل از طلوع فجر (اذان صبح) بیهوش شده و تا بعد از غروب خورشید به هوش نمی آید.
در اینحالت روزه او صحیح نیست، و باید آنروز را بعد از رمضان قضاء کند.
دوم: هرگاه کسی بیهوش شود ولی در طول روز قسمتی از آنرا – هر چند برای لحظه ای – به هوش باشد، در اینحالت روزه اش صحیح است، حال چه در ابتدای روز بهبود یابد یا در وسط روز یا در آخر آن..
المجموع (6/346) ، والمغنی (4/344) ، الشرح الممتع (6/365).
" رمضان و احکام آن " (9)
67- تزریق آمپول انسولین روزه را باطل نمی کند البته اگر ممکن باشد که در شب تزریق شود و مشقتی در اینحالت بر بیمار ایجاد نمی شود، بهتر است .
اللجنة الدائمة للبحوث العلمیة والإفتاء 10 /252
68- نیش عقرب و مار سبب باطل شدن روزه نمی گردد زیرا نیش زدگی عمدی نیست بلکه امری ناخواسته است، درحالیکه تمامی مواردی که موجب باطل شدن روزه می شوند زمانی موثر هستند که روزه دار مختار باشد (و با اختیار خود آن موارد نقض روزه را انجام دهد) اما نیش خوردن از مار و عقرب با اختیار انس...
" رمضان و احکام آن " (8)
61- لحظه ی شروع امساک؛ طلوع فجر صادق است . و از هنگام طلوع فجر صادق تا غروب کامل خورشید از هرنوع عملی که منجر به باطل شدن روزه می شود پرهیز نمایید .
62- برگزاری افطار دسته جمعی جهت تشویق مردم بر روزه سنت ایرادی ندارد اما بهتر است صورت نگیرد، زیرا صحابه رضی الله عنهم از اینگونه روشها استفاده نمی کردند. هرگاه مردم با سخن گفتن جهت روزه سنت مشتاق شوند، همین (سخن گفتن) کافیست و لازم نیست تا جهت ترغیب آنها (بجای سخن) عملی صورت گیرد . ( دقت کنید که منظور روزه سنت است نه روزه فرض )
" لقاء الباب المف...
" رمضان و احکام آن " (7)
51- ملاک و معیار در افطار؛ به مکانی هست که روزه دار در هنگام غروب خورشید در آنجا به سر می برد، و اختلاف و فواصل زمانی ملاک نیست، حال چه روز طولانی باشد یا کوتاه..
مثلا اگر کسی در لندن سحری کرد و روزه اش را شروع کرد سپس به سوی شهر کابل پرواز کرد و در کابل با غروب خورشید مواجه شد و افطار کرد روزه اش صحیح است و بلعکس؛ هرگاه به سوی مغرب پرواز کند و خواست که روزه بگیرد نباید تا وقت غروب خورشید در مکانی که آنجا به سر می برد افطار نماید
52- تمام اهل علم اجماع کرده اند که روزه از طلوع فجر تا غروب خورشید است... و برای هر روزداری حکم مکانی می شود که او در آ...