" رمضان و احکام آن " (13)
91- با توجه به اینکه واجب است از لحظه طلوع فجر صادق از هر نوع عمل باطل کننده روزه پرهیز و امساک شود، لذا اگر موذن نیز همراه با طلوع فجر اذان می دهد، در اینحالت بر شما لازم است که از هر نوع غذا و نوشیدنی و یا جماع و سایر مفطرات دست بکشید.
92- هرگاه فجر طلوع کرد و در دهان روزه دار غذایی بود باید آنرا دور بیاندازد، اگر دور انداخت پس روزه اش صحیح است، اما اگر آنرا بلعید روزه اش باطل می شود... و اگر فجر طلوع کرد و او درحال جماع بود باید بلافاصله دست بکشد که در اینصورت روزه او صحیح است، اما اگر فجر طلوع کرد و او درحال جماع باشد و بداند که فجر طلوع کرده ولی او اندکی مکث کند و به جماع ادامه دهد روزه اش باطل خواهد شد، و نمی دانم که در این حکم خلافی بین علما باشد، و بر طبق مذهب شافعی – علاوه بر قضای آنروزش – باید کفاره هم بدهد (که دو ماه پشت سر هم روزه گرفتن است) .
بنابراین اگر موذن همگام و همزمان با طلوع فجر اذان می دهد، پس بایستی با شنیدن صدای الله اکبرموذن بالفور از خوردن و نوشیدن و جماع دست بکشد.
اما اگر شخص مطمئن باشد که موذن قبل از طلوع فجر اذان می دهد، یعنی زودتر از وقت شرعی اذان می دهد و یا او شک دارد و نمی داند که آیا قبل از طلوع فجر اذان می دهد یا همزمان با آن؟! در اینحالت ان شاءالله چیزی بر او نیست و روزه اش باطل نشده و نیازی به قضا و کفاره نیست زیرا اصل بر بقای شب است و خداوند متعال خوردن و نوشیدن و جماع را تا آنکه صبح شرعی فرا برسد جایز کرده است . ( در سوره بقره آیه 187 )
امام نووی رحمة الله علیه "المجموع" (6/329).
"فتاوى إسلامیة" (2/240) .
93- اگر شخص به احکامی که در بالا ذکر گردید جهل داشته، و گمان کرده که در انتهای اذان مؤذن باید امساک کند، در اینحالت کفاره ای بر او نیست، اما جهت احتیاط روزه اش را قضاء کند، و البته توبه و استغفار را نیز فراموش نکند بخاطر اشتباهی که کرده درحالیکه او می بایست امورات دینش را بیاموزد.
94- انزال بر اثر ملاعبه و بازی با همسر در حکم جماع (که همراه با دخول است) نیست، پس کفاره هم ندارد. اما چون انزال روی داده، روزه اش باطل است و باید آنروز را بعد از رمضان قضاء کند. اما اگر انزال نکرد روزه نیز باطل نیست .
"الشرح الممتع" (6/388)
لذا هرگاه روزه مردی بوسیله غیر جماع بشکند مانند خوردن یا نوشیدن یا استمناء و یا نزدیک شدن به همسر که منجر به انزال وی شود، در این حالتها کفاره ای وجود ندارد، زیرا نصوص شرعی بر (دادن کفاره بر) جماع وارد شده اند، و این اعمال مذکور هیچکدام در معنای جماع نیستند. اما روزه ی شخص باطل است و باید آن روز را بعد از رمضان قضاء کند و به خاطر گناهی که انجام داده است توبه نماید .
امام نووی رحمة الله علیه "المجموع" (6/377)
والله تعالی اعلم