سلسله دروس عقیده (8)

اسباب شرعی درمان ضعف ایمان (2)

طلب علوم شرعی

یاد گرفتن علوم دینی به خوف و خشیت الهی و افزایش ایمان می انجامد . الله متعال می فرماید:

" إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ ۗ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ " آیه 28 سوره فاطر

" از میان بندگان خدا، تنها دانشمندان از او می‌ترسند؛ همانا خداوند عزیز و غفور است "

بنابراین ایمان اهل علم و دیگران برابر نیست . منظور از علم , علم دنیایی مانند علم فیزیک و ... نیست منظور علم دینی است کسی که خوب از مسایل شرعی آگاه است و معنا و حقیقت شهادتین را با مقتضای آن می داند و از دانش مسایل غیبی و حالات پس از مرگ از قبیل فتنه قبر , وحشت روز قیامت , حالات وحشتناک حشر , نعمت های بهشت و عذاب جهنم بهره کافی دارد و حکمت شرعی احکام حلال و حرام را در می باید و نسبت به سیرة النبی و دیگر علوم شرعی شناخت کافی دارد هرگز در ایمان با شخصی برابر نیست که نسبت به دین ناآگاه است و احکام شرعی و داده های دینی درباره امور غیبی را نمی داند و از دین بهره و برداشت تقلیدی دارد و از بضاعت علمی اندک و ناچیزی برخوردار است .

" هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ " سوره زمر آیه 9

" آیا کسانی که می دانند و کسانی که نمی دانند برابرند ؟ " ( قطعا برابر نیستند )

نشستن در مجالس ذکر و پایبندی در آن

فواید این مجالس : تازه شدن یاد خدا , در این مجالس رحمت الهی و آرامش , مجلس ذکر را در بر می گیرد , فرشتگان خداوند گرداگرد مجلس ذکر جمع می گردند , الله متعال در عالم بالا و در میان فرشتگان ذاکران را یاد می فرماید و در نزد فرشتگان به آنها فخر و مباهات می ورزد و گناهان شان را می آمرزد . طبق حدیث رسول الله علیه الصلاة و السلام هیچ قوم و گروهی برای ذکر خدا نمی نشیند مگر آنکه فرشتگان آنها را احاطه می کند , رحمت الهی آنان را می پوشاند و آرامش بر آنان نازل می گردد و خداوند متعال آنها را در میان اهل آسمان یاد می فرماید .

برادران و خواهران عزیز ذکر خدا به هر عملی می گویند که با انجام پایبندی آن یاد خدا و تضرع و زاری برای او را به دنبال داشته باشد . مانند تلاوت قران , خواندن حدیث , و مطالعه و پژوهش مسایل علوم دینی .

انجام زیاد کارهای نیک و پر کردن اوقات به اعمال شایسته

نمونه بارز چنین شخصیتی ابوبکر صدیق رضی الله عنه است . باری رسول اکرم علیه الصلاة و السلام از صحابه پرسیدند : " کدامین شما امروز روزه گرفته است ؟ " ابوبکر رضی الله عنه فرمود : من . فرمودند : " کدام یک از شما در نشییع جنازه ای شرکت کرده است ؟ " ابوبکر رضی الله عنه گفتند : من . پرسیدند : " چه کسی از شما امروز مسکینی را طعام داده است ؟ " ابوبکر رضی الله عنه فرمودند : من .باز هم سوال پرسیدند : " کدامین شما امروز مریضی را عیادت کرده است ؟ " و ابوبکر رضی الله عنه باز هم فرمودند : من ای رسول خدا . رسول الله علیه الصلاة و السلام در جواب فرمودند : " همه ی این اعمال نیک در شخصی جمع نمی شود مگر اینکه آن شخص به بهشت داخل می شود " سبحان الله .

ما کجاییم و صحابه کجا هستند ؟ ما چقدر در زندگی خود کار نیک انجام می دهیم ؟ این موضوعات به خوبی نشان می دهد که ابوبکر صدیق فرصت ها را غنیمت می دانست و در انجام عبادت های گوناگون می کوشید .

عبدالرحمن رحمه الله در رابطه با حماد بن سلمه می گوید : " اگر به حماد بن سلمه گفته شود که تو فردا می میری نمی تواند بر اعمال نیکی که انجام می دهد بیفزاید چرا که او به قدری در انجام اعمال نیک کوشا است که دیگر جایی برای ازدیاد عمل وجود ندارد " حال کمی به خود فکر کنیم اگر به ما گفته شود !!

چقدر زیبا می گوید عمر بن خطاب رضی الله عنه : " برای دنیا چنان زندگی کن که گویا اصلا نمی میری و برای آخرت چنان زندگی کن که انگار همین فردا می میری "

هر مسلمان باید در انجام اعمال شایسته امور زیر را رعایت کند :

الف) شتاب و پیشی گرفتن در انجام اعمال شایسته . الله متعال می فرماید:

" وَسَارِعُوا إِلَىٰ مَغْفِرَةٍ مِّن رَّبِّكُمْ وَجَنَّةٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِينَ " آل عمران / 133

" با انجام اعمال شایسته به سوی آمرزش پروردگارتان و بهشتی بشتابید که عرض و پهنای آن مانند عرض و پهنای آسمان ها و زمین است . "

" سابِقُوا إِلى‏ مَغْفِرَةٍ مِنْ رَبِّکُمْ وَ جَنَّةٍ عَرْضُها کَعَرْضِ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ أُعِدَّتْ لِلَّذينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَ رُسُلِهِ ذلِکَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتيهِ مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظيمِ " سوره حدید آیه 21

انس بن مالک در بیان ماجرای جنگ بدر می گوید : هنگام نزدیک شدن مشرکان رسول الله علیه الصلاة و السلام فرمود : " برخیزید و به سوی بهشتی بشتابید که عرض آن همان عرض آسمان ها و زمین است " عمیر بن حمام انصاری رضی الله عنه گفت : ای رسول خدا بهشتی که عرضش همسان عرض آسمان ها و زمین است . فرمودند : بله . گفت : به به چقدر بزرگ و زیبا . گفت : " عمیر چه چیزی تو را بر این داشت که بگویی به به ؟ "گفت : به خدا قسم هیچ چیز , جز امید به اینکه از بهشتیان باشم .پیامبر علیه الصلاة و السلام فرمودند : " تو بهشتی هستی " عمیر چند خرما از تیر دان خود در آورد و شروع به خوردن کرد اما آنها را انداخت و گفت : اگر من برای خوردن این خرما ها صبر کنم وقت زیادی می گیرد و زندگانیم به درازا می کشد و دیرتر به بهشت می روم و سپس با مشرکان وارد جنگ و کارزار شد و به شهادت رسید .

پس شتاب و پیشی گرفتن در انجام عبادات شایسته داشته باشید . الله متعال موسی علیه السلام را در سوره ی طه / 84 و زکریا علیه السلام را به همین دلیل ستوده است .

پیامبر علیه الصلاة و السلام می فرمایند: " در هر چیزی آهستگی و آرامی است که باید آرام و سنجیده عمل کرد مگر در عمل آخرت که باید شتاب نمود "

ب) پایبندی بر انجام عمل نیک

سبب تقویت ایمان می شود . از رسول خدا علیه الصلاة و السلام سوال شد : کدامین عمل در نزد خدا محبوب تر و دوست داشتنی تر است ؟ فرمودند : " عملی که دوام بیشتری داشته باشد هر چند کم و اندک باشد "

ج)سعی و کوشش وافر در انجام نیکی ها

قطعا درست نیست که درمان ضعف ایمان موقتی و گذرا باشد و مدتی وضعیت ایمان رو به بهبود  رود  و پس از اندک زمانی رو به ضعف وسستی .

د)خسته نکردن نفس

منظور از مداومت و پایبندی بر عبادات یا تلاش و کوشش وافر در انجام آن, به سختی انداختن خود نیست .بلکه در حد توان این کارها را انجام دهید . و کاری را که انجام می دهید به آن پایبند باشید . نباید خودتان را به انجام عملی مکلف کنید که توانش را ندارید . عملی را که انجام می دهید با نشاط و تراوت انجام دهید . پیامبر علیه الصلاة و السلام دیدند که میان دو ستون در مسجد به هنگام نماز طنابی کشیده شده است . فرمودند : این طناب برای چیست ؟ گفتند : این طناب برای زینب است که به ستون ها بسته تا هرگاه از عبادت خسته و ناتوان گردید خود را به آن بیاویزد . پیامبر علیه الصلاة و السلام فرمودند : " نه طناب را باز کنید هر کدام تان باید سر حال و با نشاط نماز بخواند و اگر خسته و ناتوان شد بنشیند و یا استراحت کند .

والله تعالی اعلم