(سوال) حکم زغارید (هلهله) کردن زنان در عروسی ها و آواز خواندن دف زدن

(جواب) اعلان نکاح و شادی و سرور در آن مشروع است، بشرطیکه از حدودات شرعی خارج نشود. از عایشه رضی الله عنها روایت شده که او عروسی را به خانه شوهرش که یک مرد انصاری بود، برد. پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : «یَا عَائِشَةُ، مَا کَانَ مَعَکُمْ لَهْوٌ؟ فَإِنَّ الأَنْصَارَ یُعْجِبُهُمُ اللَّهْوُ» بخاری (5163) .

یعنی : «ای عایشه! آیا همراه شما لهو و سرگرمی (دف و غیره) نبود؟ زیرا انصار، سرگرمی را دوست دارند».

در میان بعضی اقوام ، زغارید کردن نوعی از لهو رایج در مراسمات عروسی آنهاست.

علماء هیئت دائمی افتاء گفتند : «اعلان نکاح مطلوب شرع است، و زغارید در حکم غناء (آواز) است» "فتاوی اللجنة الدائمة" (19 / 116).

و آواز خواندن مباح است بشرطیکه خالی از اشعار منکر و موسیقی باشد، و در مورد آواز زنان باید بگونه ای باشد که صدای او را مردان بیگانه نشنوند، لذا اگر زغارید کردن زنان در حضور مردان باشد، و یا با صدای بلندی باشد تاجائیکه صوت آن به مکان مردان نیز برسد، در اینحالت جایز نیست، زیرا زغارید معمولا با کشیدن و لرزه صدا همراه است و نوعی نرمی و نازکی در آنست و همینطور نوعی تلذذ و فتنه در سماع آن نهفته است خصوصا اگر معلوم باشد که چه کسی این صوت را از خود درمی آورد.

 الخرشی مالکی در کتاب "شرح مختصر خلیل" (1/275) می گوید : «ناصر لَّقَانِی در فتاوی خود گفته : بالا بردن صدای زن که از شنیدن آن خوف تلذذ برود، از این جهت جایز نیست، چه در (هنگام) جنازه باشد و یا در عروسی ها، و چه زغاریت (هلهله) کند یا خیر».

و از آنجائیکه غالبا هلهله با صدای بلند صورت می گیرد و صوت آن به گوش مردان می رسد، بعضی از فقهاء آنرا منع کرده اند، چنانکه علامه صالح فوزان در این مورد می گوید : «برای زن جایز نیست صوت خود را در حضور مردان بالا ببرد، زیرا در صوت زن فتنه ای نهفته است، چه هلهله باشد یا غیره، وانگهی هلهله در نزد بسیاری از مسلمانان از قدیم و جدید معروف و متداول نبوده، پس این عمل از عادات بد و زشت است که بایستی ترک شود، و همچنین دلالت بر کمی حیاء دارد» "المنتقی من فتاوی الفوزان" (60 / 10) .

والله اعلم