خردمند پیش از نگاه به حقیقت یک رهبر به تعداد زیاد پیروان او نگاه نمی‌کند، و پیروان ابلیس بیش از پیروان پیامبران هستند. یک پیرو در راه حق بهتر از همهٔ جمعیت زمین است که پیرو باطل شده‌اند.

.........................................

بهترین نتایج، از سخترین‌ها راه‌ها و پس از شدیدترین آزمایش‌ها و با بیشترین صبر و ثبات به دست می‌آیند:

{حَتَّى إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّسُلُ وَظَنُّواْ أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُواْ جَاءهُمْ نَصْرُنَا...} [یوسف/110]

«تا جایی که پیامبران نومید شدند و گمان بردند [توسط پیروان خویش] دروغگو انگاشته شدند، یاری ما به آنان رسید...».

.........................................

خطرناکترین نبردها، به تصویر کشاندن نبردِ میان حق و باطل به عنوان نبرد میان افراد با افراد، یا گروه‌ها با گروه‌ها است، تا بدین صورت حقیقت پنهان بماند:

{لَقَدِ ابْتَغَوُاْ الْفِتْنَةَ مِن قَبْلُ وَقَلَّبُواْ لَكَ الأُمُورَ...} [توبه/48]

«در حقیقت پیش از این [نیز] در صدد فتنه‌جویی برآمدند و کارها را برای تو وارونه ساختند...».

.........................................

یکی از نشانه‌های احترام انسان به خود، گوش ندادن به سخنان آزار دهندهٔ دیگران و پاسخ ندادن به آن است. چنانکه انسان هنگامی که بر نجاست یا موانع راه پا نمی‌گذارد در واقع برای پای خود احترام قائل شده است:

{...وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا كِرَامًا} [فرقان/72]

«... و [بندگان رحمان] چون از کنار بیهودگی می‌گذرند، بزرگوارانه می‌گذرند».

.........................................

بعضی از مردم دربارهٔ حق خداوند به راحتی غفلت می‌ورزند، در حالی که در امور دنیا چنان زرنگند که کسی نمی‌تواند یک دینار سرشان کلاه بگذارد!

.........................................

بسیاری از مردم هنگام انتشار باطل با وجود آنکه قدرت بیان حق را دارند، سکوت اختیار می‌کنند و به گمان خود این پایین‌ترین درجهٔ سلامت است، حال آنکه گمانشان اشتباه است. الله متعال می‌فرماید:

{سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ ...} [مائده/42]

«آنان بسی دروغ را می‌شنوند...»

یعنی: [فقط می‌شنوند] و ساکت می‌مانند!

.........................................

بدترین حالت ذلت و شکست یک امت این است که مورد ستم واقع شود، اما دشمنش به او بقبولاند که مشکل [فقط] از خود امت است نه از ستمگر. اینجاست که امت دشمن خود را به صورت یک معلم و مربی خواهد دید نه یک ستمگر در کمین نشسته.

.........................................

سنت‌های حاکم بر جهان نشانگر این است که حوادث بزرگ، نتایج بزرگی را در پی خواهد داشت.

.........................................

تفاوت ميان حسن ظن به الله و در امان دانستن خود از مکر خداوند، «عمل» است. کسی که نسبت به الله گمان نیک دارد عمل [نیک] انجام می‌دهد، و کسی که خود را از مکر الله در امان می‌داند [در گناه] زیاده‌روی می‌کند.

.........................................

بدترین نوعِ بندگی، بندگیِ هوای نفس است. شخص از بندگی سنگ‌ها به بندگی افکار دچار می‌شود؛ به گمان خودش دور بت طواف نمی‌کند، در حالی که به گِرد هوا و هوس خود می‌چرخد و نمی‌داند.