(سوال) من اذکار صبح را از ظهر تا قبل از اذان مغرب یعنی در این فاصله می خوانم و اذکار شب را از اذان مغرب به بعد می خوانم آیا کار من درست است ؟ اوقات دقیق چه موقع است ؟

(جواب) باید توجه نمود که اذکار صبحگاه و شامگاه اوقات مشخص و معلومی دارند، و لازمست تا در این اوقات مشخص خوانده شوند، بنابراین نمی توان اذکار شامگاه را مثلا در وقت ظهر خواند! و یا اذکار صبحگاه را در وقت عصر خواند، با این کار بر خلاف دستورالعمل رفتار کرده ایم و لذا نباید انتظار اجر و ثواب داشته باشیم، مگر آنکه تا بحال نسبت به آن جهل داشته بوده ایم!

علما در تعیین محدوده ی اذکار شامگاه و صبحگاه و ابتدا و انتهای آن اختلاف نظر دارند:

- بعضی از علما فرموده اند که وقت اذکار صبحگاه از بعد از اذان صبح تا طلوع آفتاب است.

- و بعضی دیگر فرموده اند که وقت اذکار صبحگاه از بعد از اذان صبح تا زوال خورشید (نزدیک به ظهر) است.

اما قول صحیح آنست که وقت اذکار صبحگاه: از هنگام اذان صبح تا طلوع خورشید و ارتفاع آن به اندازه ای کوتاه (تقریبا یک ربع بعد از طلوع آفتاب).

و در مورد محدوده ی اذکار شبانگاه:

- بعضی از علما فرموده اند که وقت آن از ابتدای اذان عصر تا غروب خورشید است.

- و بعضی دیگر فرموده اند که وقت آن از ابتدای اذان عصر تا یک سوم شب است.

- و بعضی دیگر فرموده اند که وقت آن از بعد از اذان مغرب شروع می شود تا..

اما بنظر می رسد که رای راجح این باشد که:

هر شخص بایستی سعی کند تا اذکار صبحگاه را در محدوده ی (اذان صبح تا ابتدای طلوع آفتاب) بخواند، ولی اگر خواندن آن اذکار از وی فوت شد، او می تواند تا قبل از اذان ظهر آن اذکار را بخواند.

و اذکار شامگاه را از (زمان اذان عصر تا وقت غروب خورشید) بخواند، ولی اگر موفق به خواندن اذکار در آن محدوده نشد، می تواند تا یک سوم از شب آن اذکار را جبران نماید..

و دلیل این رای اینست که خداوند متعال می فرماید:

( وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَقَبْلَ الْغُرُوبِ) سورة قّ/39

یعنی: «و پیش‌ از طلوع‌ خورشید و پیش‌ از غروب‌، پروردگارت‌ را همراه‌ با ستایش‌ تسبیح‌ گوی‌».

والله اعلم