" حکمت رفع الیدین وثواب آن "
امام شافعی رحمه الله علیه می فرمایند : « معناه تعظیم لله تعالی واتباع سنة النبی صلی الله علیه وسلم »    
معنی آن تعظیم الله متعال و اتباع و پیروی از سنت رسول الله است.
عقبة بن عامر رضی الله عنه می فرماید : «من رفع یدیه فی الصلاة له بکل اشارة عشر حسنات »
( برای هر رفع الیدین درنماز ده نیکی است )

" تعدادی از احادیث رفع الیدین همراه با ترجمه "
از ابن عمر رضی الله عنه وارد شده است که: " کان رسول الله صلی الله علیه وسلم إذا قام للصلاة رفع یدیه حتی تکونا حذو منکبیه ثم کبر، فإذا أراد أن یرکع فعل مثل ذلک، وإذا رفع من الرکوع فعل مثل ذلک، ولا یفعله حین یرفع رأسه من السجود". (روایت مسلم) 
یعنی: " هنگامی که پیامبر صلی الله علیه و سلم برای نماز بر می خواست دو دستانش را تا نزدیکی دو کتفش بالا میبرد سپس تکبیر میگفت، و هنگام رکوع نیز همین کار را میکرد، و هنگام بلند شدن از رکوع نیز همینطور، و هنگامی که سرش را از سجود بلند میکرد این کار را نمیکرد ". 

و در حدیث دیگری از ابن عمر رضی الله عنه روایت شده است که: "…… وإذا قام من الرکعتین رفع یدیه " (روایت بخاری) 
یعنی: " و هنگامی که بعد از دو رکعت بلند میشد دستانش را بالا میبرد". 

عن أبی قلابة أنه «رای مالک بن الحویرث رضی الله عنه إذا صلی کبر ورفع یدیه وإذا أراد أن یرکع رفع یدیه واذا رفع راسه من الرکوع رفع یدیه وحدث ان رسول الله صنع هکذا » 
یعنی : " از ابو قلابه روایت است که مالک بن حویرث رضی الله عنه را  دید  هنگامی  که نماز  را شروع  می کرد  تکبیر  گفته و دستهایش رابلند می کرد و همچنین هنگام رفتن به  رکوع و بلند کردن سر از رکوع دستها را بلند می کرد ومی فرمود رسول الله صلی الله علیه وسلم چنین نماز می خواند . 

عن عبدالله بن عمر رضی الله عنهما ان رسول الله صلی الله علیه وسلم « کان یرفع یدیه  حذو منکبیه اذا افتتح الصلواة واذا کبر للرکوع واذا رفع رأسه من الرکوع رفعهما کذلک» 
یعنی : " (ازعبدالله بن عمر رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله وعلیه وسلم  هنگام  آغاز نماز  دستهایش را برابر شانه هایش  بلند  می کرد و همچنین  هنگامی  که   برای  رکوع تکبیر می گفت و هنگامی که سر را از رکوع بلند می کرد دستها را برابر شانه ها بلند می کرد ) 
امام علی بن مدینی رحمه الله استاد امام بخاری رحمه الله می گویند : « هذا الحدیث عندی حجة علی الخلق کل من سمعه فعلیه ان یعمل به  لانه لیس فی اسناده شی »   (نزدمن این حدیث بر همه مخلوقات حجت است پس هر مسلمانیکه این (حدیث ) رابشنود براو لازم است که رفع الیدین بکند ، زیرا سند این حدیث کاملاً صحیح می باشد )
 
عن وائل  بن حجر رضی الله عنه انه رای النبی صلی الله علیه وسلم رفع ید یه حین دخل فی  الصلاة کبر ثم التحف بثوبه ثم رفعهما وکبر فرکع فلما قال سمع الله لمن حمده رفع یدیه فلما سجد سجد بین کفیه » 
یعنی : " وائل بن حجررضی الله عنه می گوید : «‌او رسول الله صلی الله وعلیه وسلم را دیدند که هنگام آغاز نماز دو دستش را بلند کرد و الله اکبر  گفت  و دستهایش  را در چادرش کرد وسپس دستهایش را بلند کرد و تکبیر گفت و به رکوع رفت و سپس در هنگام بلند کردن سر از رکوع سمع الله لمن حمده گفته و دستها را بلند کرد و میان دو کف دستانش سجده نمود» 

عن أبی حمید الساعدی رضی الله عنه قال: « سمعته وهو فی عشرة من أصحاب النبی صلی الله علیه وسلم أحدهم  ابو قتاده بن ربعی یقول انا اعلمکم بصلاة رسول الله صلی الله وعلیه وسلم قالوا ماکنت اقدمنا صحبة ولا اکثرنا اتیانا قال بلی قالوا فاعرض فقال کان رسو ل الله صلی الله علیه وسلم اذا قام الی الصلوة اعتدل قائماً ورفع یدیه حتی یحاذی بهما منکبیه ثم فاذا اراد ان یرکع رفع یدیه حتی یحاذی بهما منکبیه ثم قال الله اکبر ورکع ثم اعتدل فلم یصوب ولم یقتنع ووضع یدیه علی رکبتیه ثم قال سمع الله لمن حمده ورفع یدیه واعتدل صدقت هکذا کان یصلی »
یعنی : " ( از ابو حمید ساعدی رضی الله عنه روایت است که در میان ده تن از صحابه نشسته بود که یکی از آنها ابو قتاده بود ابو حمید گفت من از همه شما روش نماز رسول الله صلی الله علیه وسلم را بهتر می دانم آنها گفتند رفت و آمد و هم صحبتی تو با رسول الله بیشتر از ما نبوده است وی در جواب آنها گفت آری پس آنها گفتند بیان کن ایشان فرمودند رسول الله هنگامی که برای نماز بلند می شد، راست می ایستاد و دو دستش را تا برابر شانه ها بلند می کرد و هنگامی که به رکوع می رفت دستها را تا برابر دوشانه اش بلند می کرد و الله اکبر می گفت و به رکوع می رفت و هنگام رکوع کمرش را راست می کرد طوریکه سرش نه پایین و نه بالا می شد سپس سمع الله لمن حمده گفته و دستها را تا برابر شانه ها بلند می کرد و راست می ایستاد ...الخ بعد از اینکه ده صحابی این راشنیدند گفتند راست گفتی رسول الله این چنین نماز می خواندند) 

عن علی بن ابی طالب ان رسول الله کان اذا قام الی الصلاة المکتوبة کبر ورفع یدیه حذو منکبیه ویصنع مثل ذلک اذا قضی قراءته واراد ان یرکع ویصنعه حین رفع من الرکوع ولا یرفع یدیه فی شی من الصلاته وهوقاعد واذا قام من السجدتین رفع یدیه کذالک وکبر»
یعنی : " (از علی بن ابی طالب روایت است رسول الله هنگامی که برای نماز فرض می ایستاد تکبیر می گفت و دو دست خود را تا برابر شانه هایش بلند می کرد وقتی از قراءت فارغ می شد و می خواست به رکوع برود و از آن بلند شود دستهایش را تا برابر شانه هایش بلند می کرد اما در حالت نشسته رفع الیدین نمی کرد و هنگامی که از رکعت دوم برای رکعت سوم بلند می شد رفع الیدین می کرد )

در صحیح بخاری از نافع روایت شده که گفت : «أَنَّ ابْنَ عُمَرَ کَانَ إِذَا دَخَلَ فِی الصَّلَاةِ کَبَّرَ وَرَفَعَ یَدَیْهِ، وَإِذَا رَکَعَ رَفَعَ یَدَیْهِ، وَإِذَا قَالَ: سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ رَفَعَ یَدَیْهِ، وَإِذَا قَامَ مِنْ الرَّکْعَتَیْنِ رَفَعَ یَدَیْهِ، وَرَفَعَ ذَلِکَ ابْنُ عُمَرَ إِلَی نَبِیِّ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ». 
یعنی : «ابن عمر هرگاه شروع به نماز می کرد الله اکبر می گفت و رفع یدین می کرد، و اگر به رکوع می رفت رفع یدین می کرد، و وقتی از رکوع برمی خواست و « سَمِعَ اللَّهُ لِمَنْ حَمِدَهُ» را می گفت باز رفع یدین می کرد، و اگر از تشهد اول برمی خواست رفع یدین می کرد، و ابن عمر این شیوه نماز را به پیامبر صلی الله علیه وسلم نسبت می داد». 

حتی امام المحدثین امام بخاری رحمة الله علیه کتاب منفردی را درباره ی این مسئله با عنوان "جزء فی رفع الیدین" تصنیف نموده اند، و در آن کسانی را که مخالف رفع یدین هستند را به شدت انکار فرموده اند. و در آن از امام حسن بصری رحمه الله از تابعین بزرگوار روایت کرده است که گفت: 
"کان أصحاب رسول الله صلی الله علیه وسلم یرفعون أیدیهم فی الصلاة إذا رکعوا وإذا رفعوا" 
یعنی: اصحاب رسول خدا صلی الله علیه وسلم در نماز هرگاه به رکوع می رفتند و هرگاه از آن بر می خواستند دستهایشان را بالا می بردند. سپس امام بخاری می فرماید: حسن بصری هیچ یک از اصحاب رسول الله صلی الله علیه وسلم را مستثنی نکرد که در نمازشان رفع الیدین نکرده باشد.
(نگاه کنید به: المجموع امام نووی (3/399-406))

والله تعالی اعلم