- آیا می توان بین ذبیحه قربانی و عقیقه جمع بست ؟

و اما اینکه : آیا می توان بین ذبیحه قربانی و عقیقه جمع بست و هر دو را با یک ذبیحه و دو نیت بجا آورد؟ یعنی مثلا کسی قربانی کند و نیت قربانی هم بر ذبیحه بیاورد ولی همزمان نیت عقیقه را هم داشته باشد تا هم قربانی کرده باشد و هم عقیقه؟

پاسخ این است که علمای اسلام درباره جواز چنین عملی اختلاف نظر دارند :

اما رای وسط و برگزیده و یا رای راجح این است که :

اگر شما موفق نشده اید که در روز هفتم برای فرزندتان عقیقه کنید، بر طبق رای راجح اکنون می توانید برای پسرتان (که مثلا شش ماهه است) عقیقه کنید، و اینکه بخواهید در روز عید قربان ، حیوانی را بجای عقیقه قربانی کنید، می گوئیم : بر طبق فتوای بعضی از مذاهب اهل سنت و دیگر اهل علم، شما می توانید یک گوسفند را قربانی کنید که هم نیت قربانی کردن از آن ذبح داشته باشید و هم نیت عقیقه برای فرزندتان، یعنی با یک ذبح دو عبادت (قربانی و عقیقه) را همزمان با هم انجام دهید. اما بهتر انست اگر توانایی مالی دارید حداقل دو گوسفند تهیه کنید که یکی را به نیت قربانی و دیگری را به نیت عقیقه ذبح نمایید و سپس گوشت آنرا هم برای خود و هم به اقارب و همسایه ها و فقراء کنار بگذارید، پس اگر توانایی مالی داشته باشید این کار بهتر است .

- واجبات و سنت های ذبح شرعی

1-‌ کسی ‌که ذبح را انجام  می‌دهد باید ‌عاقل‌ باشد خواه مرد یا  زن‌، مسلمان یا کتابی باشد. اگر فاقد  اهلیت یعنی مست یا دیوانه یا کودک غیر ممیز باشد گوشت حیوان ذبح شده او حلال نیست  و همچنین خوردن ذبیحه و حیوان سر بریده مشرک و بت‌پرست و زندیق و مرتد از اسلام‌، نیز حلال نیست‌.

2- شرط حلال بودن حیوان، گفتن بسم الله هنگام ذبح آن است؛ لذا هر کس به طور عمد آنرا ترک کرد؛ ذبیحه‌اش حلال نیست.

3- نکته بعد اینکه؛ ابزار ذبح است که باید تیز و برنده باشد، یعنی ذبح با هر وسیله برنده‌ای جایز است مانند چاقو یا شیشه ای برنده و یا وسیله ای شبیه آن، البته بجز دندان و ناخن یا کندن سر پرنده با دست!

4- محل ذبح، حلق و گودی زیر گلو است، و حلق حیوان (مجرای تنفس و مری یعنی مجرای طعام و شراب از گلو) باید قطع شود.

5- سنت است که هنگام ذبح، حیوان را رو به قبله قرار دهد

- ذبح یا صدقه دادن برای مولود پیامبر

ذبح هر حیوانی و اهدای گوشت آن یا صدقه دادن از آن به مناسبت مولود پیامبر صلی الله علیه وسلم، جایز نیست و این عمل بدعتی در دین می باشد. زیرا بعنوان مثال در زمان حیات پیامبر صلی الله علیه وسلم، هیچگاه ایشان در روز ولادت ابراهیم خلیل علیه السلام حیوانی را ذبح نکردند تا خیرات دهند و یا آنرا بعنوان جشن و یا عید گرامی نمی داشتند، و هیچگاه رسول خدا صلی الله علیه وسلم به یارانش توصیه نکردند که در روز میلاد ایشان گوسفند یا حیوانی را ذبح کنند و آن را خیرات و صدقه دهند، و نفرمود که بعد از وفات من، روز میلاد مرا عید بگیرید و یا در مساجد و خانه ها مراسم مولودی برگزار کنید و صحابه رضی الله عنهم و تابعین و ائمه اربعه (امام ابوحنیفه و مالک و شافعی و احمد) و هیچکدام از سلف صالح این امت، هیچگاه در روز مولود پیامبر صلی الله علیه وسلم حیوانی را ذبح یا قربانی نکردند، و قطعا اگر این عمل جایز می بود، آنها انجام می دادند زیرا براستی که سلف صالح ما در بدست آوردن خیر و نیکی از ما سبقت گرفتند و نسبت به آن حریص تر بودند، اما با این وجود آنها هیچگاه چنین نکردند، زیرا آنها تابع سنت و منهج نبوی بودند و صحابه شاگران رسول خدا صلی الله علیه وسلم آموخته بودند که هیچگاه بدون مجوز شرعی عملی را به قصد تقرب به خداوند انجام ندهند، و هرچند که پیامبر صلی الله علیه وسلم را بسیار دوست می داشتند و بر تبعیت از اوامر و سنت او بسیار پرتلاش و حریص بودند، اما با این وجود از بدعت در دین متنفر بودند، برای همین است که – عبدالله بن عمر رضی الله عنهما - شاگرد مدرسه نبوی می فرماید: 

«کل بدعة ضلالة وإن رآها الناس حسنة».

یعنی: «هر بدعتی گمراهی است اگر چه مردم آنرا خوب ببینند». (دارمی آن را با سند صحیح روایت کرده است).

پس ذبح حیوان یا برگزاری مولودی نشانگر محبت به پیامبر صلی الله علیه وسلم نیست! بلکه تبعیت از سنت ایشان و تجاوز نکردن از آن، نشانه محبت است، هرچند که از نظر ما مولودی عمل پسندیده ای باشد! در حالیکه مولودی خود یکی از بدعت های دینی است و حرام می باشد .

- قربانی باید در مکانی که قربانی کننده ساکن است صورت گیرد

بعضی از برادرانی که در اروپا و سایر ممالک هستند کسی دیگر را مثلا در افغانستان برای قربانی کردن وکیل می گیرند . لازم به تذکر است برادران گرامی که قربانی باید در همان مکانی صورت پذیرد که قربانی کننده در آنجا ساکن و مقیم هست، یعنی اگر کسی قصد قربانی دارد باید در محل زندگی خود (در خانه اش) قربانی کند، زیرا سنت نبوی بر آن بوده و پیامبر صلی الله علیه وسلم با وجود آنکه می دانست فضیلت قربانی در مکه بیشتر است، اما هنگامی که در مدینه بودند همانجا قربانی کردند و کسی را در شهر مکه وکیل نکردند.

والله اعلم