الاعتصام
روزه رمضان یکی از ارکان اسلام است که توسط کتاب و سنت و اجماع امت اسلام ثابت شده است، و بر هر مسلمان بالغ و عاقلی واجب و فرض است تا رمضان را روزه بگیرد.
بنابراین بر مسلمانان واقع در کشورهای اسکاندیناوی و شمال اروپا و کانادا نیز مانند هر مسلمان دیگری روزه ماه رمضان واجب و فرض است و بایستی تکلیف شرعی خود را بنحو احسن انجام دهند، و ان شاءالله به دلیل سختی روزه آنها اجر و ثواب بیشتری خواهند برد.
اما در مورد زمان افطار و سحر در چنین کشورهایی که فاصله بین اذان عشاء و اذان صبح بسیار اندک است، در این شرایط اگر شب و روز از هم قابل تمایز باشند، و خورشید بطور کامل غروب کند و در صبح نیز بطور کامل طلوع نماید، پس در این مناطق هر مسلمانی باید بر طبق اوقات و زمان شهر محل اقامتش سحر کند و با طلوع خورشید از خوردن و آشامیدن پرهیز نماید و در وقت غروب خورشید به افق شهر محل اقامتشان افطار نماید، و همینطور برای نماز خواندن نیز بایستی بر طبق اوقات شرعی خودشان نماز بخوانند، و جایز نیست که از اوقات شرعی مکه تبعیت کنند.
و بدون شک به دلیل دراز بودن روزها در کشورهای شمالی، روزه گرفتن در آنجا از دیگر نقاط زمین که مدت زمان روز کوتاهتر است، سخت تر و مشکل تر است و ان شاءالله به همین خاطر اجر و ثواب بیشتری خواهند برد، ولی این امر دلیل نمی شود که فرد مسلمانی در آنجا روزه نگیرد به این علت که روزها بسیار طولانی هستند و ممکن است به سلامتی ضرر برساند، پس هر مسلمانی باید هر روز نیت روزه داشته باشد و برای سحری برخیزد و آنروز را روزه بگیرد و اگر روزه اش را گرفت و احیانا در اثنای روز مشقت و سختی بر او وارد گشت، بر وی لازمست تا صبر کند و از خداوند عزوجل استعانت نماید و روزه اش را به پایان ببرد، البته اگر عطش تشنگی بر او غالب گشت ایرادی ندارد که آب بر روی سر و بدنش بریزد و یا مضمضه (آب در دهان انداختن) کند، ولی اگر احیانا در طول روز احساس نمود که ممکن است دچار ضرر مهلکی شود و از هلاکت خویشتن ترسید در اینصورت برای وی جایز است که روزه اش را بخورد تا نجات یابد ولی ادامه روز را باید امساک کند و همچنین آن روزش بعدا قضاء نماید.
نکته ی مهم اینست که هر روز را باید با روزه گرفتن شروع کند، و اگر احیانا در ادامه روز به علت سختی و تشنگی خطر زیان رساندن به جسم و بدنش را احساس نمود، یا آنکه بوسیله ی نشانه ها یا تجربه شخصی یا اطلاعات پزشکی مورد اعتماد و یا گمان غالب بداند که اگر به روزه اش ادامه دهد این روزه منجر به هلاکت یا مرض شدیدی بر او می شود، و یا مریضیش را تشدید می کند، در آنصورت برایش جایز است که چیزی را بخورد یا بنوشد و ادامه روز را امساک کند تا وقت غروب و بعدا در هر روزی از ماههای سال که توانست آنرا قضا کند.
این حکم برای کسانی بود که در شهرهایی زندگی می کنند – که با وجود طولانی بودن روز – شب و روز از هم متمایز و جدا هستند، اما کسانی که در مناطقی زندگی می کنند که خورشید بطور کامل غروب نمی کند و یا بطور کامل طلوع نمی کند، شرایط آنها اندکی متفاوت است.
مسلمانان ساکن در این مناطق باید (شروع) ماه رمضان را برای گرفتن روزه شان محاسبه کنند، یعنی هم ابتدا و انتهای ماه رمضان را مشخص کنند و هم ابتدا و انتهای پرهیز از خوردن و نوشیدن در هر روز آن ماه را مشخص نمایند، که (این امر) بوسیله ی تشخیص طلوع فجر و غروب خورشید نزدیکترین منطقه از محل اقامت آنها که در آنجا شب از روز قابل تفکیک بوده و مجموع شبانه روز بیست و چهار ساعت است، حاصل می شود. پس سحری و افطار آنها باید بر طبق اوقات شرعی (نزدیکترین منطقه از محل اقامت آنها که در آنجا شب از روز قابل تفکیک بوده) باشد، و کسانی که شش ماه از سال روز و شش ماه از سال شب است نیز می توانند از همین روش استفاده کنند و یا به اوقات مکه عمل کنند.
والله تعالی اعلم