" رمضان و احکام آن ( تراویح ) (29)
211- برای زنان جایز است تا در منزل یکی از آنها جمع شوند و نماز تراویح بخوانند، بشرطیکه در هنگام خروج از تبرج و ظاهر کردن زینت خود خودداری کنند، و همچنین در رفت و برگشت امنیت داشته باشند و فتنه ای درکار نباشد.
"مجموع فتاوی ابن عثیمین" (14/السؤال رقم 808).
اما نماز زن در منزلش بهتر است از نماز جماعت در مسجدالحرام یا مسجدالنبی پشت سر پیامبر صلی الله علیه وسلم . در حالیکه برای مردان چنین نیست و سنت است که به مسجد بروند و این نشانه ی اهمیت اسلام به زنان و ارزش آنان در دین اسلام است .
212- شیخ محمد عبدری مشهور به ابن الحاج در کتابش "المدخل" گفته: «بر امام لازمست تا از آنچه که (بعضی از مردم) بعد از هر دو رکعت نماز تراویح ابداع کرده اند و صدای خود را (با خواندن آن اذکار) بالا می برند، اجتناب کند.. چرا که همه آنها بدعت هستند، و همچنین نهی کند از این گفته ی موذن که بعد از هر دو رکعت نماز تراویح می گوید: " الصلاة یرحمکم الله " چرا که این قول هم بدعت است، و بدعت در دین ممنوع است، و بهترین هدایت، روش محمد صلی الله علیه وسلم و سپس خلفای بعد او و سپس صحابه رضوان الله علیهم أجمعین است، و از هیچیک از سلف ذکر نشده که چنین انجام داده باشد پس ما هم بر راه آنها خواهیم بود».
" المدخل "(2 / 293 ، 294).
213- قابل ذکر است که هر نمازگزاری می تواند بعد از پایان نمازش دعا کند و یا سوره ای از قرآن بخواند، و یا خدایش را ذکر و یاد کند، البته بشرطیکه سوره یا ذکر خاصی را تعیین نکند بگونه ایکه بعد از پایان نمازش آن اذکار و یا سوره را بخواند، بلکه گهگاهی آنرا ترک کند و گاهی سوره یا ذکر دیگری بخواند، و بر یک سوره یا ذکر خاص استمرار و مداومت نداشته باشد، و بصورت گروهی و جماعی ذکر و سوره خاصی را نخوانند، در اینصورت است که عمل او بدعت نخواهد شد.
"فتاوی نور علی الدرب" (2/903) .
214- نماز سنت تراویح بعد از نماز عشاء است، یعنی قیام رمضان بعد از عشاء است، اما اگر کسی قبل از عشاء نماز تراویح بخواند این نماز نافله (محسوب) می شود و بعنوان آن نماز قیام معروف در رمضان (یعنی تراویح) محسوب نمی شود، چرا که قیام رمضان (یعنی تراویح) بعد از عشاء است .
215- اگر شخص با نیت فریضه (نماز عشاء) به نماز جماعت کسانی که نماز تراویح می خوانند ملحق شوند؛ هرگاه امام از نماز تراویح سلام داد بلند شود و نماز فرضش را تمام کند نمازش صحیح است، یعنی اگر امام دو رکعت را به نیت تراویح بخواند و او نماز فرض بخواند، سپس هرگاه امام سلام داد او بلند شده و نمازش را تمام کند، آن نماز (فرض) صحیح است.
سماحة الشیخ عبد العزیز بن باز رحمه الله
"فتاوی نور علی الدرب" (2/903) .
216- هرگاه (کسی) خواندن تراویح را همراه امام آغاز نمود و دوست داشت که قبل از پایان (تمام رکعتهای تراویح) انصراف دهد، ایرادی ندارد، اما ماندن با امام افضلتر است.
سماحة الشیخ عبد العزیز بن باز رحمه الله
"فتاوی نور علی الدرب" (2/901) .
217- هرگاه کسی که نماز تراویح می خواند برای رکعت سوم بلند شود و سپس بیاد آورد یا یادآوری شود (که رکعتی اضافه می خواند) بر او واجب است تا بازگردد و سجده ی سهو ببرد و سجده ی سهو بعد از سلام باشد، زیرا مرتکب زیادتی در نماز شده است. اگر بازنگردد در حالیکه به آن رکعت اضافه آگاه است پس نمازش باطل است، زیرا پیامبر صلی الله علیه وسلم در مورد نماز شب فرمودند: «صلاة اللیل مثنی مثنی». یعنی: نماز شب دو رکعت دو رکعت خوانده می شود. متفق علیه: بخاری (990)، مسلم (749).
کاتبه محمد الصالح العثیمین فی 17/9/1409هـ.
218- خواندن نماز از روی مصحف در نماز های فرض ، سنت ، نفل و تراویح بعضی آن را مکروه دانسته اند، ولی جمهور علما آن را جایز دانسته اند؛ ثابت شده که ام‌المؤمنین عائشه رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُا به برده‌ی آزاد شده‌اش (ذکوان) دستور داد تا او را در قیام رمضان امامت دهد و ذکوان در نماز از روی مصحف قرآن می‌خواند. بخاری. کتاب الجماعة و الامامة، باب امامة العبد و المولی. بعد (691)
بنابراین برطبق رای جمهور علما، قرائت قرآن از روی مصحف در نماز سنت یا نوافل، نماز شب و تراویح ایرادی ندارد.
" (کتاب فتاوا، یادآوری‌ها و نصائح. ص(309).
" "المغنی" (1/335)
219- اما خواندن قران از روی مصحف در نماز فرض و بدون هیچگونه نیاز و ضرورتی مکروه است ولی اگر نیاز بود جایز است که در نماز فرض هم از روی مصحف قرائت نمود.
" "المغنی" (1/335)
"مجموع فتاوی ابن باز" (11/117) .
به عنوان مثال مردم روستایی که در میانشان حافظ قرآن نیست اجازه دارند که امامشان از روی مصحف تلاوت کند .
اما برای مامومین جایز نیست، زیرا آنها باید شنونده ی قرائت امام باشند و نیازی به قرائت ندارند بجز سوره ی فاتحه که تمامی مسلمین جهان آن را حفظ هستند و از بر دارند .
220- خواندن یا نخواندن نماز تراوایح در سفر اشکالی ندارد زیرا نماز تراویح سنت می باشد و امام ابن قیم رحمة الله علیه می گوید: پیامبرصَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ در هر حال چه سفر و چه حضر نماز شب را می خواند.
فتاوای انجمن دایمی مباحث علمی و افتا (7/206)
والله اعلم