الاعتصام
(سوال) چیزهایی که اعمال خیر انسان را نابود می کند چه چیزهایی هستند؟
(جواب) بطور خلاصه، بر طبق برخى آیات قرآن و روایات صحیح پیامبر صلى الله علیه و سلم، مبطلات الاعمال و یا چیزهایى که سبب از بین رفتن اجر و پاداش میشوند عبارتند از:
1- کفر و شرک
2- نفاق
3- مرتد شدن
4- ریاء
5- منت گذاشتن و اذیت کردن بعلت صدقه و نیکى به دیگران
6- ترک کردن نماز عصر
7- بدعت در دین
8- انتهاک محرمات در پنهانى
9- آمدن نزد کاهنان و عرافان , فالگیران , جادوگران و تصدیق آنها
10- عقوق والدین
11- شراب خوردن
12- قول زور و عمل به آن
13- نگه دارى سگ در خانه، مگر سگهاى صید و شکار و گله
14- امامت کردن کسانى که راضى نباشند
15- هجر برادر مسلمان و قهر کردن با او بدون عذر شرعى
16- برده اى که از مالکش گریخته باشد
17- زنى که شوهرش از او خشمگین باشد (چنانچه مقصر زن باشد)
18- انکار قضا و قدر
19- رضایت به قتل مسلمان
20- سرکشى بر امر خداوند
در اینجا برخى از دلایل را بیان می کنیم:
خداوند متعال می فرماید:
" یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تُبْطِلُوا صَدَقَاتِکُم بِالْمَنِّ وَالْأَذَىٰ ... " ﴿البقرة: 264﴾
«ای مؤمنان، صدقات خود را با منت و آزار باطل نکنید»
(باطل کردن صدقات، از بین بردن اثر و تباه ساختن ثواب آنهاست زیرا منت و آزار و ریا، صدقات را باطل و بی‌اثر می‌گرداند)
" ... وَمَن یَرْتَدِدْ مِنکُمْ عَن دِینِهِ فَیَمُتْ وَهُوَ کَافِرٌ فَأُولٰئِکَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِی الدُّنْیَا وَالْآخِرَةِ وَأُولٰئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ " ﴿البقرة: 217﴾
«و هر کس از شما که از دینش برگردد و درحال کفربمیرد، اعمالش در دنیا و آخرت باطل شده است و اینان دوزخی‌اند و جاودانه در آنند»
و پیامبر صلى الله علیه و سلم فرمودند:
" تفتح ابواب الجنه یوم الاثنین ویوم والخمیس فیغفر لکل عبد لایشرک بالله شیئا الا رجلا کانت بینه وبین اخیه شحناء فیقول: انظروا هذین حتى یصطلحا " (روایت مسلم)
" ثلاثه لاتتجاوز صلاتهم اذنهم: العبد الابق حتى یرجع، و امرأة باتت وزوجها علیها ساخط، و امام قوم وهم له کارهون " (روایت ترمذی)
" من لم یدع قول الزور والعمل به فلیس لله حاجه ان یدع طعامه وشرابه " (روایت بخاری)
" مَنْ شَرِبَ الْخَمْرَ وَسَکِرَ لَمْ تُقْبَلْ لَهُ صَلاةٌ أَرْبَعِینَ صَبَاحًا وَإِنْ مَاتَ دَخَلَ النَّارَ ... " (روایت ابن ماجه 3377)
" من امسک الکلب ینقص من عمله کل یوم قیراط الا کلب حرث او کلب ماشیه " (روایت مسلم و بخاری)
" ثلاثة لا یقبل الله منهم صرفا ولا عدل: عاق و منان ومکذب بالقدر " (روایت طبرانی)
" من اتى عرافا او کاهنا فصدقه بما یقول فقد کفر بما انزل على محمد صلى الله علیه وسلم " (روایت ترمذی)
" من قتل مؤمنا فاغتبط بقتله لم یقبل الله منه صرفا ولا عدلا " (روایت ابو داود)
" من احدث فی امرنا هذا مالیس منه فهو رد " (متفق علیه)
" من ترک صلاة العصر فقد حبط عمله " (روایت بخاری)
" ثلاثة لا یدخلون الجنة : العاق لوالدیه و المدمن على الخمر و المنان بما اعطى " (روایت نسائی و حاکم)
" إن الله لا یقبل من العمل إلا ماکان خالصاً وابتغی به وجهه " (روایت أبو داود و نسائی)
" لأعلمن أقواماً من أمتی یأتون یوم القیامة بحسنات أمثال جبال تهامة بیضاً یجعلها الله عز وجل هباءً منثوراً. قال ثوبان: یا رسول الله صفهم لنا، جلهم لنا أن لا نکون منهم ونحن لا نعلم، قال: أما إنهم إخوانکم ومن جلدتکم ویأخذون من اللیل ما تأخذون ولکنهم أقوام إذا خلوا بمحارم الله انتهکوها " (روایت ابن ماجه بسند صحیح)
" قال رسول الله صلى الله علیه وسلم: إن رجلاً قال: والله لا یغفر الله لفلان وإن الله تعالى قال: " من ذا الذی یتألى علی ألا أغفر لفلان؟ قد غفرت لفلان وأحبطت عملک " (روایت مسلم)
" من عمل عملاً أشرک معی غیری ترکته وشرکه " (روایت مسلم)
والله اعلم