الاعتصام
(سوال) آیا دیدن خدا با چشم ظاهری در دنیا یا آخرت امکان پذیر است؟
(جواب) در دنیا دیدن خداوند امکان پذیر نیست، همانطور که خداوند متعال در قرآن به موسى علیه السلام فرمود:
"انک لن ترانى"
و پیامبر صلى الله علیه و سلم نیز در بیدارى خداوند را ندیده است، و هنگامى که از او سؤال شد که در اسراء و معراج آیا خداوند را دید فرمود "نورٌ أنّى أراه" (صحیح مسلم)، یعنى: "نورى است که چگونه میتوانم آنرا ببینیم" پس حجاب خداوند سبحانه و تعالى نور است و کسى نمیتواند آنرا در این دنیا ببیند، اما در خواب ممکن است هر بنى آدم خداوند را ببیند ولى معنایش نیست که خداوند در واقع به همان صورت و همان صفت و کیفیت میباشد (لیس کمثله شیئ).
اما در آخرت شکى نیست که اهل بهشت خداوند را خواهند دید و بیشترین لذت اهل بهشت نظر به پروردگارشان خواهد بود، خداوند متعال میفرماید:
وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ نَاضِرَةٌ إِلَى رَبِّهَا نَاظِرَةٌ (القیامة : 23-22)
یعنى: "در آن روز چهره‌هایی تازه و خرم هستند، نظرکننده‌اند به سوی پروردگار خود"
پس به سوی آفریننده و مالک امر خود می‌نگرند و او را آشکارا با چشم سر می‌بینند. احادیث صحیح نیز متواترا بر این امر تأکید شده اند که بندگان در روز قیامت بی هیچ‌گونه حجابی به سوی پروردگارشان می‌نگرند، همانگونه که به سوی ماه شب چهارده می‌نگرند و این احادیث از صحت و تواتر بدان پایه قرار دارند که دفع و منع آنها ممکن نیست چنانکه ابن کثیر به نقل آن احادیث پرداخته و به دنبال آن می‌افزاید:
"این مسأله بحمد الله در میان صحابه و تابعین و سلف این امت مسئله اجماعی است چنانکه در میان ائمه اسلام نیز مورد اتفاق میباشد".
والله تعالی اعلم