(سوال) حکم خواندن نماز فرض با جماعت با همسر خود در خانه چیست؟

(جواب) بنا به رأی بسیاری از علما خواندن نماز جماعت در مسجد برای مردها واجب است، بنابراین بر طبق این رأی بر هر مردی واجب است که جهت خواندن نمازهای پنجگانه خویش به مسجد برود و همراه جماعت نماز بخواند، و برای او جایز نیست که در منزل با اعضای خانواده نماز جماعت برگزار کنند، مگر برای کسانی که در محل آنها مسجد نباشد و یا بسیار دور باشد.

از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «والذی نفسی بیده، لقد هممت أن آمر بحطب فیحطب ثم آمر بالصلاة فیؤذن لها، ثم آمر رجلا فیؤم الناس، ثم أخالف إلی رجال فأحرق علیهم بیوتهم، والذی نفسی بیده، لو یعلم أحدهم أنه یجد عرقا سمینا أو مرماتین حسنتین لشهد العشاء». متفق علیه

یعنی: «قسم به ذاتی که جانم در دست اوست قصد کردم که دستور دهم تا هیزم جمع کنند، سپس به گفتن اذان و اقامه‌ی نماز امر کنم آنگاه مردی را مأمور کنم تا برای مردم امامت کند سپس بسوی مردانی بروم که در نماز جماعت حاضر نشده‌اند، و خانه‌هایشان را بر سر آنها بسوزانم. قسم به ذاتی که جانم در دست اوست اگراینها می‌دانستند که استخوانی پرگوشت یا دو نیزه زیبا (مخصوص تعلیم شکار) نصیبشان می‌شود، در نماز عشاء حاضر می‌شدند».

بر طبق همین حدیث است که بعضی از علما حکم به وجوب جماعت در مسجد داده اند، اما برخلاف مردها، برای زنان بهتر آنست که در منازل خود به تنهایی نماز بخوانند، ازام حمید ساعدیه روایت است که او نزد پیامبر صلی الله علیه وسلم آمد و گفت : ای رسول خدا من نماز پشت سر تو را دوست دارم پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : «قد علمت أنک تحبین الصلاة معی و صلاتک فی بیتک خیر لک من صلاتک فی حجرتک، وصلاتک فی حجرتک خیر لک من صلاتک فی دارک. و صلاتک فی دارک خیر لک من صلاتک فی مسجد قومک، و صلاتک فی مسجد قومک خیر لک من صلاتک فی مسجدی». ابن خزیمه (1689).

یعنی: «می‌دانستم که تو دوست داری با من نماز بخوانی، اما نمازت در اتاقت بهتر از نمازت در حجره‌ات است و نمازت در حجره‌ات بهتر از نمازت در خانه‌ات است و نمازت در خانه‌ات بهتر از نمازت در مسجد قومت است و نمازت در مسجد قومت بهتر از نمازت در مسجد من است».

با توجه به این مطالب به سوال پاسخ داده می شود: خواندن نماز جماعت همراه اعضای خانواده نسبت به ادای جماعت در مسجد هیچ فضیلت و برتری ندارد و به هیچ وجه آن اجر و ثواب و فضیلت را ندارد، و حتی بر طبق رأی بعضی از علما مردی که به مسجد نمی آید گناهکار هم است! چه رسد به اینکه بخواهد اجر و ثواب جماعت منزل را با مسجد مقایسه کند.

قطعا ثواب نماز جماعت در مسجد بسیار زیاد است، و حتی هرکسی که در منزل وضو می گیرد و آنگاه به سمت مسجد گام بر می دارد، با هرگامی که بر می دارد گناه (صغیره ای) از او پاک می شود، چنانکه از ابوهریره روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : «صلاة الرجل فی الجماعة تضعف علی صلاته فی بیته و فی سوقه خمسا و عشرین ضعفا، و ذلک أنه إذا توضأ فأحسن الوضوء، ثم خرج إلی المسجد لایخرجه إلا الصلاة، لم یخط خطوة إلا رفعت له بها درجة، وحط عنه بها خطیئة، فإذا صلی لم تزل الملائکة تصلی علیه مادام فی مصلاه، اللهم صل علیه، اللهم ارحمه، و لایزال أحدکم فی صلاة ما انتظر الصلاة».

یعنی: «نماز جماعت بیست و پنج برابر نمازی که در خانه و بازار خوانده می‌شود، ثواب دارد؛ بدان جهت که وقتی شخص به خوبی وضو می‌گیرد و تنها برای خواندن نماز به مسجد ‌رود، با هر قدمی که برمی‌دارد، درجه‌ای بالا می‌برود و گناهی از او بخشوده می‌شود، پس هنگامی که نماز خواند تا زمانی که در محل نمازش است، ملائکه بر او درود می‌فرستند (و می‌گویند) خداوندا! بر او صلوات بفرست، خداوندا! به او رحم کن، و تا زمانی که هر کدام از شما در انتظار نماز باشد گویا در نماز است». متفق علیه

از ابوهریره روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : «من غدا إلی المسجد وراح أعد الله له نزله من الجنة کلما غدا أو راح». متفق علیه

یعنی: «هر کس به مسجد رفت و آمد کند، در هر رفت و آمدی، الله (وسایل) پذیرایی‌ای برایش در بهشت آماده می‌کند».

بدون شک کسی که در منزل می ماند و برای رفتن به مسجد تنبل و کسل است یا بدنبال بهانه است! خود را از بدست آوردن این فضیلت محروم ساخته است.

از اینرو بر مردهای مسلمان شایسته است که به مساجد بروند و درآنجا نمازهای فرض خود را ادا کنند و نمازهای سنت را به منزلشان بیاورند.

والله اعلم