(سوال) اگر امکان دارد احادیث و اسنادی را که در ارتباط با مردود کردن نوروز و دیگر اعیاد کفار آمده است ذکر کنید .

(جواب) اسلام به تمامی آداب و رسوم ملل مختلف احترام می گذارد و آنها را منتفی نمی کند مگر اینکه آن آیین و رسوم مخالف با تعالیم اسلام و توحید باشد.

و این قاعده فقط مخصوص ملل غیر عرب نیست بلکه خود عرب نیز مشمول این حکم شده اند.

اما نوروز قبل از اینکه یک رسم تفریحی باشد ، یک آیین و رسم دینی است که قبل از اسلام ایرانیان آنرا با توجه به تعالیم زرتشت انجام می دادند، لذا پیامبر صلی الله علیه وسلم هنگامی که در مدینه تشریف داشتند جشن نوروز را که اعراب به تقلید ایرانیان گرامی می داشتند نفی نمودند:

انس بن مالک می گوید:«قَدِمَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ الْمَدِینَةَ وَلَهُمْ یَوْمَانِ یَلْعَبُونَ فِیهِمَا فَقَالَ مَا هَذَانِ الْیَوْمَانِ قَالُوا کُنَّا نَلْعَبُ فِیهِمَا فِی الْجَاهِلِیَّةِ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَبْدَلَکُمْ بِهِمَا خَیْرًا مِنْهُمَا یَوْمَ الْأَضْحَی وَیَوْمَ الْفِطْرِ»[ابوداود]

رسول خدا صلی الله علیه وسلم (پس از هجرت از مکه) به مدینه تشریف آوردند واهالی مدینه دارای دو روز بودند[روز نوروز و مهرگان(یکی دیگر از اعیاد مجوسیان)] که در آن دو به بازی پرداخته و شادی می کردند، پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: این دو روز چیست؟ عرض کردند: ما در زمان جاهلیت در این دو روز به بازی و شادی می پرداختیم، رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمود: خداوند دو روز دیگر را به جای آن دو برایتان قرار داده است که خیر و نیکی دنیا و آخرت در آن دو قرار دارد: روز عید قربان و روز عید فطر.

همچنانکه مشاهده می شود رسول خدا صلی الله علیه وسلم آن دو عید را تأیید نفرمود، و آنها را به حال خود رها نکرد تا طبق معمول به بازی در آن دو روز بپردازد، بلکه فرمود: خداوند آن دو را برایتان با دو روز دیگر عوض کرده است. و تعویض چیزی با چیز دیگر اقتضا می کند که مورد دوم ترک شود، چرا که امکان جمع شدن مورد تعویضی با شیء تعویض شده وجود ندارد و بدین علت لفظ تبدیل و تعویض(در زبان عرب) استعمال نمی شود مگر آنکه جمع بین دو چیز ترک گفته شود. پس این قول رسول خدا صلی الله علیه وسلم که می فرماید:«إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَبْدَلَکُمْ بِهِمَا خَیْرًا مِنْهُمَا» اقتضا می کند که از جمع بین (نوروز و مهرگان)با دو عید قربان و فطر و انجام همزمان آنها خودداری شود.

پس مردود نمودن عید نوروز از سوی پیامبر صلی الله علیه وسلم بصورت مطلق بوده است و ایشان اشاره ای نکردند که در صورت نیت افراد به برگذاری عید بر اساس تفریح ایراد ندارد!

از سویی برخلاف تصور بسیاری از افراد آنرا جزو رسوم اجداد خود دانسته و بدان افتخار می کنند و بدین طریق بسیاری از مسلمانان را به سوی زرتشت و آیین اجدادشان تشویق می کنند،

خداوند می فرماید:﴿وَالَّذِینَ لَا یَشْهَدُونَ الزُّورَ وَإِذَا مَرُّوا بِاللَّغْوِ مَرُّوا کِرَامًا﴾[ فرقان 72] «و بندگان خدا کسانی اند که در مجالس زور(منحرف و نادرست) حضور پیدا نمی کنند و هنگامی که [اتفاقی] بر اهل باطل و سخنان پوچ و یاوه گذر کردند؛ با انکار از آنها روی گردانده و دور می گردند.»

ابوالعالیه، طاوس، ضحاک، ربیع بن انس و غیر ایشان الزور را به [اعیاد مشرکین] تفسیر نموده اند. و در روایتی از ابن عباس هم آمده است که می فرماید:[منظور از الزور اعیاد مشرکین است.]
[ تفسیر ابن کثیر ج 3 و کتاب اقتضاء الصراط المستقمیم ج 1]

هنگامی که خداوند شرکت نکردن در مجالس الزور را مدح فرموده است، شرکتی که صرفاً حضور دیداری یا شنیداری است و بس، همراهی کردن با آنها با انجام عمل الزور که حضور صرف در آن مجالس و استماع یا رؤیت تنها نیست، چه حکمی خواهد داشت؟ پس در حقیقت این آیه شرکت نجستن در اعیاد کفار را تشویق کرده است، و حضور در آن را بدان علت که خداوند آن را الزور نامیده، مکروه می داند.

و آنچه که مسلم است، انجام این عید با هر نیتی که باشد جزو اعیاد مشرکین است و جزو اعیاد مسلمین نیست و کسی که اظهار می دارد برگذار نمودن اعیاد غیرمسلمانان با هدف تفریح ایرادی ندارد نیاز به جواز شارع از کتاب و سنت دارند و با ادعا این امر ثابت نمی شود. و برگذاری این عید تشبیه شدن به کفار است و بر طبق حدیث رسول الله - علیه الصلاة و السلام - مشابهت با کفار جایز نیست و حرام می باشد .

والله تعالی اعلم