(سوال) آیا غیبت کردن پشت سر کسی که وظایف اداری خود را مانند دیگران انجام نمی دهد، گناهی دارد؟

(جواب) بله سخنانی که شما پشت سر آن همکار خود می زنید غیبت محسوب می شود، زیرا غیبت عبارتست از چیزی که در غیاب شخص گفته شود که اگر او حاضر می بود از آن سخنان ناراحت می شد، هر چند که سخنان شما پشت سر وی درست و واقعیت باشد، اما باز غیبت محسوب می شود و اگر سخنانی که شما در غیابش در مورد او می گوئید واقعیت نداشته باشد، در آنصورت شما مرتکب تهمت زدن می شوید.

أبو هریره رضی الله عنه روایت مىکند که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «أَتَدْرُونَ مَا الْغِیبَةُ قَالُوا اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَعْلَمُ قَالَ ذِکْرُکَ أَخَاکَ بِمَا یَکْرَهُ قِیلَ أَفَرَأَیْتَ إِنْ کَانَ فِی أَخِی مَا أَقُولُ قَالَ إِنْ کَانَ فِیهِ مَا تَقُولُ فَقَدْ اغْتَبْتَهُ وَإِنْ لَمْ یَکُنْ فِیهِ فَقَدْ بَهَتَّهُ» مسلم (2589).

یعنی : آیا مىدانید غیبت و پشت سر دیگران حرف زدن چیست؟ گفتند: خدا و رسول خدا داناترند. فرمود: یاد کردن برادرت به آنچه که او دوست ندارد غیبت است. گفته شد: اگر آنچه در باره برادرم مىگویم در او باشد هم غیبت است؟ فرمود: یاد کردن برادرت به آنچه که در او هست، غیبت است، و اگر به آنچه که در او نیست او را یاد کنی به او بهتان زده‌ای.

و غیبت جزو گناهان بزرگ است و اگر شما از این گناه بزرگ دست برندارید، تنها چیزی که نصیب شما می شود اینست که بار گناهان خود را بیش و بیشتر خواهید کرد و شیطان را خوشحال و خوشحالتر.. و اوضاع و احوال شما با همکارتان به همان حال باقی می ماند!

بهتر است که برای رهایی از خشم خدای متعال و نجات از این گناه بزرگ، تقوای الهی پیشه کنید و بجای غیبت کردن دوستان و همکارانتان مشغول کارهای روزمره یا مطالعه باشید تا فرصت غیبت کردن بدست نیاورید، و اگر قصد اصلاح همکار خود را دارید بهتر است یک نامه یا یک نوشتار تهیه کنید و آنرا در صندوق پیشنهادات یا انتقادات یا شکایات اداراه خود بیاندازید و از وضعیت مذکور به مدیریت اداره خود شکایت کنید، و بهتر است که برای خود و همکارتان دعای اصلاح و هدایت کنید، و مراقب گفتار و زبان خود باشید، زیرا زبان مایه بهشت و جهنم است!

پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «مَنْ یَضْمَنْ لِی مَا بَیْنَ لَحْیَیْهِ وَمَا بَیْنَ رِجْلَیْهِ أَضْمَنْ لَهُ الْجَنَّةَ».

یعنی: هرکس بین دو ریش خود (یعنی زبان) و بین دو پایش (یعنی شرمگاهش) برایم ضمانت کند و آنرا حفظ نماید، من بهشت را برایش ضمانت مىشوم. بخاری (6474).

و از ابوهریره رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه وسلم روایت مىکند که فرمودند: «مَنْ کَانَ یُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ فَلْیَقُلْ خَیْرًا أَوْ لِیَصْمُتْ» بخاری (6018) ومسلم (48).

یعنی: کسی که ایمان به خدا و روز قیامت دارد، باید سخن نیک بگوید، یا خاموش و ساکت شود.

و قیس می‌گوید: «رأیت أبا بکر أخذا بطرف لسانه ویقول هذا الذی أوردنی الموارد».

یعنی: «ابوبکر را در حالی دیدم که کناره‌ی زبانش را گرفته بود و می‌گفت: این، همان چیزی است که مرا به گناه و عذاب گرفتار می‌سازد». "صفة الصفوة" (2/253).

براستی که بزرگترین بدبختی زبان لگام گسیخته است، و بزرگترین وسیله به دوزخ‌رفتن هم این زبان است. بهترین وسیله نگهداری زبان و استفاده از آن مشغول‌ساختن زبان به ذکر و یاد خدای تعالی است. و بهترین ذکر تسبیح: سبحان الله و بحمده، سبحان الله العظیم، و استغفرالله است.

پس از خدا بترسید و بجای آنکه مشکل را بوسیله گناه حل کنید، آنرا از راه اصولی برطرف نمائید، اگر مسئله حل شد که بهتر، وگرنه مسئولیت کم کاری آن همکار شما بر عهده شما نخواهد بود و او در سرای قیامت بازخواست می شود، و چه زیباست که شما بنحوه ای حکیمانه آن همکار خود را نصیحت کنید تا از این عملکرد خود بازگردد.


والله اعلم