(سوال) حقوق کافران در شریعت اسلامی چیست؟

(جواب) رفتار و عملکرد یک مسلمان در برابر غیر مسلمانان چنین است:

1- به کفر کافر راضى نمى شود و آنرا تائید نمى کند، زیرا رضایت به کفر، کفر است.

2- بغض مسلمان نسبت به کافر بخاطر مبغوض بودن او نزد خداوند متعال است. مادام که خداوند کافر را بخاطر کفرش مبغوض مى داند، مسلمان نیز با وى بغض مى ورزد.

3- مسلمان با کافر مودت و پیمان دوستى ندارد، زیرا خداوند مى فرماید:

« لَا یَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْکَافِرِینَ أَوْلِیَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِینَ » (آل عمران: 28).

«مؤمنان، مؤمنان را گذاشته باکفار پیمان دوستى بر قرار نکنند»،

و مىفرماید: « لَا تَجِدُ قَوْمًا یُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْآَخِرِ یُوَادُّونَ مَنْ حَادَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَوْ کَانُوا آَبَاءَهُمْ أَوْ أَبْنَاءَهُمْ أَوْ إِخْوَانَهُمْ أَوْ عَشِیرَتَهُمْ » (مجادلة: 22).

«نمى یابى قومى را که مؤمن به خدا و روز قیات باشند که با دشمنان خدا و رسول مودت و دوستى کنند. ولو اینکه آنها پدارن، فرزندان، برادارن و خویشاوندان آنان باشند».

4- اگر کافر از اهل حرب نباشد، یعنی کشور مسلمانان را اشغال نکرده باشد، پس مسلمان درباره او عدالت و انصاف را باید رعایت کند و در نفع رسانى به او بخل نورزد. زیرا خداوند مى فرماید:

« لَا یَنْهَاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یُقَاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَلَمْ یُخْرِجُوکُمْ مِنْ دِیَارِکُمْ أَنْ تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُوا إِلَیْهِمْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ» (ممتحنه: 8).

«خداوند از احسان و نیکى و انصاف در حق آن عده از کفار که با شما مسلمانان نمى جنگند و شما را از خانه و کاشانه بیرون نمى کنند، منع نمى کند. همانا خداوند اهل انصاف را مى پسندد».

این آیه کریمه اقساط با کفار را که عبارت است از عدل و انصاف مباح قرار داده البته بجز کفار محارب، کسى دیگر را مستثنى نکرده است، درباره کفارى که در حال جنگ با مسلمانان هستند که در اصطلاح قرآن محارب گفته مى شوند، قوانین و احکام بخصوصى وجود دارد.

5- هرگاه انسان کافری (غیر محارب) اگر گرسنه شد به او غذا بدهد و اگر تشنه بود به او آب دهد، اگر بیمار شود، او را مداوا کند، از موارد هلاکت او را نجات بخشد و بى دلیل او را آزار نرساند. زیرا در حدیث آمده است «اِرْحَمُوا مَنْ فِى الأَرْضِ یَرْحَمْکُم مَن فِى السَّماءِ» (طبرانى و حاکم). «بر اهل زمین ترحم کنید تا اهل آسمان بر شما ترحم کنند». السلسلة الصحیحة 925.

و آمده است: «فِى کُلِّ ذِىْ کَبَدٍ رَطْبَتُهُ أَجْر» «ترحم به هر موجود زنده موجب پاداش است». (احمد و ابن ماجه).

6- همچنین مسلمان شرعا مجاز نیست که به کافر غیرحربى کوچکترین آزارى برساند خواه آزار مالى باشد یا جانى و روحى. زیرا در حدیث آمده است که خداوند مى فرماید: «اى بندگان من، من هر گونه ظلم و ستم را بر خود حرام قرار داده ام و آن را میان شما نیز حرام مى دانم، لذا بر یکدیگر ستم نکنید». (مسلم).

7- هدیه دادن و هدیه گرفتن و خوردن طعام کافر اهل کتاب (یهودى و نصرانى) جایز است.چون در قرآن آمده است: « وَطَعَامُ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ حِلٌّ لَکُمْ » (المائدة: 5). «طعام اهل کتاب براى شما حلال است». و از روایات صحیح ثابت است وقتى یهود مدینه رسول اکرم صلی الله علیه وسلم را براى طعام دعوت مى کردند. آن حضرت دعوت آنان را مى پذیرفت و طعام آنان را تناول مى فرمود.

8- انسان مسلمان نکاح زن مسلمان با مرد کافر را ممنوع و نکاح زن کتابیه را براى خود جایز مى داند. خداوند درباره ممنوع بودن ازدواج زن مسلمان با کافر، مى فرماید:

« لَا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَلَا هُمْ یَحِلُّونَ لَهُنَّ » (الممتحنة: 10).

«زنان مؤمنه براى کفار حلال نیستند و نه مردان کافر براى زنان مؤمن».

و مى فرماید: « وَلَا تُنْکِحُوا الْمُشْرِکِینَ حَتَّى یُؤْمِنُوا »(البقرة: 221).

«با مشرکان ازدواج نکنید و آنان را ازدواج ندهید تا ایمان نیاورده اند».

خداوند درباره جواز نکاح زن کتابیه مى فرماید:

« وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الْمُؤْمِنَاتِ وَالْمُحْصَنَاتُ مِنَ الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتَابَ مِنْ قَبْلِکُمْ إِذَا آَتَیْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ مُحْصِنِینَ غَیْرَ مُسَافِحِینَ وَلَا مُتَّخِذِی أَخْدَانٍ » (المائدة: 5).

«حلال است براى شما زنان عفیفه و پاکدامن از اهل کتاب وقتى که شما مهریه آنان را بپردازید، و منظور از نکاح حصول عفت باشد نه شهوت رانى و ایجاد رابطه پنهانى و دوستى مخفیانه».

9- وقتى کافر عطسه زند و حمد خدا را بگوید، مسلمان باید با این کلمات عطسه او را پاسخ بدهد «یَهْدِیکُمُ اللَّهُ وَیُصْلِحُ بَالَکُمْ» خداوند شما را هدایت کرده و اصلاح بفرماید: در حدیث آمده است، یکى از یهودیان در خدمت رسول اکرم صلی الله علیه وسلم آمد و عطسه زد، تا رسول اللّه در حق او «یرحمک اللّه» گوید، اما رسول اکرم صلی الله علیه وسلم بجاى «یَرْحَمَکُمُ اللَّهُ» «یَهْدِیکُمُ اللّهُ وَیُصْلِحُ بَالَکُمْ» فرمود.

10- مسلمان وقتى کافر را مى بیند، ابتدا به سلام نکند و اگر چنانچه کافر، مسلمان را سلام گوید، مسلمان فقط با کلمه «وعلیکم» آن را پاسخ دهد، چون در حدیث آمده است رسول اکرم صلی الله علیه وسلم فرمود: «إذا سَلَّمَ عَلَیْکُمْ أَهْلُ الْکِتابِ فَقُوْلُوْا وَعَلَیْکُمْ» «هرگاه اهل کتاب به شما سلام گوید، شما در جواب فقط «وعلیکم» بگوئید». (متفق علیه).

11- مسلمان باید با سنت و رسوم و شیوه هاى کفار مخالفت کند و در امورى که ضرورى نیستند از هرگونه مشابهت با آنان جدا خوددارى کند. مثلا اگر کافر ریش و محاسن خود را تیغ مى زند، مسلمان باید محاسنش را بگذارد، و اگر کافر محاسن خود را رنگ نمى کند، مسلمان باید از رنگ و خضاب استفاده کند، در پوشیدن لباس نیز مسلمان باید با شیوه هاى کفار مخالفت کند، زیرا رسول اکرم صلی الله علیه وسلم مى فرماید:«مَنْ تَشَبَّهَ بِقَوْمٍ فَهُوَ مِنْهُمْ» «هر کس خود را شبیه قومی کند از آنان است» (متفق علیه). و مى فرماید: «با گذاشتن محاسن و کوتاه کردن سبیلها، با کفار مخالفت کنید». و مى فرماید: «إِنَّ الْیَهُودَ وَالنَّصَارَى لا یَصْبُغُونَ، فَخَالِفُوهُمْ» یعنى یهود و نصارى لحیه و محاسن خود را خضاب نمى زنند، شما مسلمانان در این امر با آنان مخالفت کنید»، یعنى محاسن و موهاى سر را بارنگ زرد یا سرخ رنگ کنید، و از رنگ سیاه خالص بپرهیزید، زیرا در حدیث آمده است، رسول اکرم صلی الله علیه وسلم فرمودند: «غَیِّرُوْا هَذَا (الشعرالأبیض) وَاجْتَنِبُوْا السِّوادَ»«رنگ موهاى سفید را تغییر دهید، واز رنگ سیاه خالص بپرهیزید».


این دین اسلام است و چنین اخلاق نیکویی است که سبب می شود مردم به دین اسلام مشرف گردند .

والله اعلم