(سوال) مگر الله متعال نمی گوید همانا نماز انسان را از فحشا و منکر بازمیدارد پس چرا با وجود خواندن نماز از فحشا و منکر دور نمی شویم؟

(جواب) علامه عبدالرحمن السعدی رحمه الله می گوید : «فحشاء» به معنی گناهی است که بزرگ شمرده می شود و زشت است و انسان بدان تمایل دارد. و «منکر» به معنی گناهی است که عقل ها و فطرت ها آن را نمی پسندند. و دلیل اینکه نماز از کارهای زشت و ناپسند باز می دارد این است که چنانچه بنده ای نماز را به طور کامل و با (رعایت) ارکان و شرایط آن و با خشوع (حضورقلب) ادا کند قلبش روشن و نورانی و پاک می شود و ایمانش افزون می گردد و به خیر و نیکی علاقۀ بیشتری پیدا کرده و علاقه اش به شر و بدی کم می شود. پس قطعاً اگر بدین صورت بر نماز مداومت و محافظت شود از کارهای زشت و ناپسند باز می دارد. و این از بزرگترین اهداف نماز و نتایج آن است».

البته بعضی از مردم می پرسند: پس چرا ما با وجود آنکه افرادی را می بینیم که نماز می خوانند، اما مرتکب گناهان زیادی می شوند؟!

آیه شریف دیگری است که میفرماید: « قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ * الَّذِینَ هُمْ فِی صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ».

یعنی: براستی که مؤمنان رستگار شدند؛ همانهایی که در نمازشان خشوع دارند.

این خشوع درنماز به معنای نمازخوانی با فهم معانی نماز، واحساس اینکه الله تعالی درمقابل قرار داشته، ونماز با حضورقلب بخواند، نمازی که دو رکعت آن در پنج الی ده دقیقه خوانده شود، تاثیرمثبتی درشخصیت انسان دارد، اما نماز های عاجل و فوری که درآن احکام نماز مراعات نشده، بلکه مجموعه ای حرکات فیزیکی بی معنا باشد، نباید انتظار داشت که او را از فحشاء و منکر بازدارد! نمازی تاثیر دارد که مثل نماز پیامبر صلی الله علیه وسلم وصحابه کرام خوانده شود. صحابه کرام زمانی که نماز میخواندند، قلب شان پراز محبت وخوف، و با فکر شان به معنای هر کلمه دقت نموده، در آیات خوف گریه مینمودند، ودرآیات رحمت تقاضای رحمت مینمودند.

نماز های ما که تاثیری در شخصیت ما نمیکند وما را از فحشاء ومنکر مانع نمیگردد علت اساسی آن اینست که معنای نماز را بسیاری از ما یاد نداریم و یا خشوعی در آن نیست. کسی میتواند با قلب نماز بخواند که معنای گفته های خود را بداند وبه آن فکر کند، نماز را با بسیار عجله میخوانیم و نماز با عجله وشتاب زده تاثیر آنرا از بین میبرد، در نماز به افکار دیگری مبتلا هستیم، واین افکار ما را از حقیقت نماز دور میسازد.


والله تعالی اعلم