الاعتصام
(جواب) انسان تا لحظه ای که اجلش فرا می رسد دائما توسط شیطان در خطر است چرا که او هرگز از اغوای انسانها ناامید نمی شود، و سعی می کند تا آخرین لحظه مرگش او را به سمت گناه و کفر بکشاند تا آخرتش را خراب کند.
پس ما نیز باید تا آخرین لحظه زندگی خود آماده باش باشیم و احساس امنیت نکنیم، و برای آنکه عاقبت بخیر شویم دعا کنیم و اسبابی را که شریعت برای رسیدن به آن فراهم ساخته را بکار ببندیم.
از جمله اسبابی که ما را در این مسیر نگه می دارد؛ پرهیز از گناهان است، چرا که با انجام هرگناهی جرائت بیشتری برای انجام گناه دوم و سوم پیدا می کنیم:
یکی از حکمای سلف فرموده: «گناه بعد از گناه جریمه و سزای گناه است، و نیکی بعد از نیکی ثواب و پاداش نیکی است». "صید الخاطر" (ص : 45).
پس باید مراقب بود و حتی برای یکبار هم آن گناه را مرتکب نشویم.
و سبب دوم انجام عبادات و طاعات به بهترین نحو و در سر وقت خود است؛ اینکار موجب تقویت ایمان می شود، و طبیعتا هرچه ایمان قوی تر شود دوری از گناه هم آسانتر خواهد بود.
عبدالله ابن مبارک رحمه الله فرمود: «هرکس در ادب کوتاهی کند با محروم شدن از سنتها مجازات می شود، و هرکس در انجام سنتها کوتاهی کند با محروم شدن از فرائض مجازات می شود، و هرکس در انجام فرائض کوتاهی کند با محروم شدن از شناخت و معرفت مجازات می گردد».
سبب مهم دیگر اینست که در انتخاب دوستان اطراف خود و همسر مورد نظرمان دقت کنیم، دوست و همسر نقش مهمی در دین و اخلاق یک نفر خواهد گذاشت.
اگر دوستان ما اهل تقوا باشند و جزو کسانی باشند که از گناه کردن اباء دارند، قطعا همراهی با آنها در تقویت ایمان ما موثر خواهند بود، چنانکه خدای متعال می فرماید:
« یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اتَّقُواْ اللّهَ وَکُونُواْ مَعَ الصَّادِقِینَ»(توبه 119)
یعنی: اى کسانى که ایمان آوردهاید! از (مخالفت فرمان) خدا بپرهیزید، و با صادقان باشید!
پس به شما توصیه می کنیم که به دوروبر خود نگاه کنید و هر دوست و رفیقی که دیندار و متقی نیستند را کنار بگذارید و سراغ انسانهای با اخلاق و دیندار بروید. همنشینی با انسانهای فاسق و عاصی شما را در انجام گناه کمک می کند و به شما جرات می دهد که گناه کنید و ناراحت هم نشوید! اما همنشینی با انسانهای صالح و متقی شما را در ترک گناه یاری می دهد.
نکته بعد: سعی نکنید که در خلوت قرار بگیرد، و تمامی اسباب گناه را از خود دور کنید تا به آنها دسترسی نداشته باشید، هرگاه شیطان شما را وسوسه کرد بگوئید: "اعوذ بالله من الشیطان الرجیم".
نکته مهم دیگر اینکه: کاش می توانستید در مسجد در کلاس درس دینی شرکت می کردید و وقت فراغت خود را در منزل با دور کردن کتابهای خوانده شده سپری می کردید تا بیکار نمانید، زیرا بیکاری شما را وسوسه می کند که دنبال گناه روید.
و دعا را نیز فراموش نکنید، خصوصا دعای زیر را که در سجده و یا هر حالتی می توانید بخوانید:
«یا مقلب القلوب ثبت قلبی علی دینک» : «ای کسی که تغییر دهنده قلبها هستی، قلب مرا بر دینت ثابت گردان».
والله تعالی اعلم