الاعتصام
(سوال) آیا سنت است برای عقیقه موی بچه را بتراشند وبه اندازه ی وزن مویش به فقرا پول بدهند؟
(جواب) بله در عقیقه سنت است که در روز هفتم موی سر نوزاد را تراشید و به اندازه ی وزن آن نقره صدقه داد، زیرا از حسن بن سمره روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : «کل غلام مرتهن بعقیقته، تذبح عنه یوم السابع و یحلق رأسه و یسمی». أبو داود (2837) وترمذی (1522) والنسائی(4149)، وصححه الشیخ الألبانی رحمه الله
یعنی: «هر نوزادی به خاطر عقیقهاش در گرو است، که باید در روز هفتم عقیقه ذبح، و سر نوزاد تراشیده و نامگذاری شود».
و از ابورافع روایت است: وقتی حسن به دنیا آمد پیامبر صلی الله علیه وسلم به فاطمه فرمود: «احلقی رأسه، و تصدقی بوزن شعره فضة علی المساکین». [الإرواء 1175].
یعنی: «سرش را بتراش و به وزن مویش نقره به مساکین صدقه بده».
اما می توان بجای نقره، ارزش پولی نقره به اندازه وزن موی سر نوزاد را صدقه داد، پس شما باید برای صد گرم مو؛ ارزش پولی صدگرم نقره را (به روز) حساب کنید و بعد آنرا صدقه بدهید. یعنی تحقیق کنید که در حال حاضر ارزش هر گرم نقره چقدر است، آنگاه ارزش 100 گرم را حساب نموده و آنرا به فقراء صدقه بدهید.
نکته: آیا تراشیدن سر تنها مختص نوزاد پسر است یا دختر نیز باید سرش را تراشید؟
از علامه عبدالعزیز ابن باز رحمه الله در مورد این مسئله سوال شد و ایشان فرمودند :
"سنت آنست که تنها موی سر نوزاد پسر در وقت نام گذاشتن او در روز هفتم تولدش تراشیده شود، اما نوزاد دختر نباید موی سرش تراشیده شود؛ به دلیل فرموده ی پیامبر صلی الله علیه وسلم : «کل غلام مرتهن بعقیقته تذبح عند یوم سابعه، ویحلق، ویسمی» خرجه الإمام أحمد، وأصحاب السنن الأربع بإسناد حسن. یعنی: «هر پسری به خاطر عقیقهاش در گرو است، که باید در روز هفتم عقیقه ذبح، و سر نوزاد تراشیده و نامگذاری شود"
و این رای امام ابن عثیمین رحمة الله علیه نیز است .
نکته: اگر کسی در روز هفتم موی سر نوزاد را نتراشید، دیگر لازم نیست که در روزهای آتی موی سر او را بتراشد، زیرا این عمل سنت است و واجب نمی باشد، اما می تواند هم وزن موی او (در روز هفتمش) نقره صدقه بدهد.
والله اعلم