الاعتصام
(سوال) آیا خواندن نماز عصر در وقت قضا شدن و غروب آفتاب درست است؟
(جواب) اولا باید دانست که محدوده ی نماز عصر از وقت اذان عصر است تا قبل از غروب کامل خورشید، یعنی برای فرد جایز است که در این محدوده نماز عصر خود را بخواند:
از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود :
(من أدرک من الصبح رکعة قبل أن تطلع الشمس فقد أرک الصبح، ومن أدرک رکعة من العصر قبل أن تغرب الشمس فقد أدرک العصر) «کسی که به یک رکعت از نماز صبح برسد قبل از آنکه خورشید طلوع کند، نماز صبح را دریافته است و کسی که قبل از غروب آفتاب به یک رکعت از نماز عصر برسد، نماز عصر را دریافته است» متفق علیه
این حکم، به نماز صبح و عصر اختصاص ندارد بلکه برای هر نمازی عمومیت دارد :
از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : (من أدرک رکعة من الصلاة فقدأدرک الصلاة) «کسی که به یک رکعت از نماز برسد، نماز را دریافته است». متفق علیه
اما اگر آفتاب غروب نمود، دیگر نماز عصر پایان یافته است و قضا شده است .
و از ابن عمر(رضی الله عنه) روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : (الذی تفوته صلاة العصر کأنما وتر بأهله وماله) «کسی که نماز عصر را از دست بدهد مانند این است که اهل و مالش را از دست داده باشد». متفق علیه
هرچند که جایز است تا قبل از غروب کامل نماز عصر را خواند، ولی افضل آنست که تمامی نمازها علی الخصوص نماز عصر را در ابتدای وقت آن خواند.
اما گناه کسی که نماز عصر را تا وقت زرد شدن خورشید به تأخیر بیاندازد:
از انس رضی الله عنه روایت است : از پیامبر صلی الله علیه وسلم شنیدم که میفرمود : (تلک صلاة المنافق، یجلس و یرقب الشمس حتی إذا کانت بین قرنی الشیطان قام فنقرها أربعا لایذکر الله إلا قلیلا)
«این نماز منافق است که مینشیند و منتظر میماند تا خورشید بین دو شاخ شیطان قرار بگیرد، آنگاه بلند میشود و چهار رکعت نماز را (مانند مرغی که به زمین نوک میزند) تندتند میخواند و در آن یادی از خدا نمیکند مگر اندک».
مسلم (622)
والله اعلم