الاعتصام
(سوال) مگر در قیامت آسمان ها و زمین نابود نمیشوند ؟ پس چرا خداوند در سوره هود آیه 107 می فرمایند تا آسمانها و زمین پا برجاست در دوزخ هستند ؟!!
(جواب) مراد از آیه 107 هود :
«خَالِدِینَ فِیهَا مَا دَامَتِ السَّمَاوَاتُ وَالأَرْضُ».
یعنی : آنان در دوزخ جاودانه میمانند تا آن گاه که آسمانها و زمینِ (آنجا) برپا است. ( بعبارتی کنایه از اینست که : تا دوزخ ، دوزخ است در آن بسر میبرند).
چرا که مراد از آسمانها و زمین در این آیه، آسمانها و زمین دوزخ است و آن هر آن چیزی است که بالای سر و زیر پای دوزخیان قرار دارد، چنانکه در آیه 48 ابراهیم می فرماید:
«یَوْمَ تُبَدَّلُ الأَرْضُ غَیْرَ الأَرْضِ وَالسَّمَاوَاتُ».
یعنی : در آن روزی که این زمین به زمین دیگری و آسمانها به آسمانهای دیگری تبدیل میشوند.
یا این که مراد از آیه 107 هود : جاودانگی و نفی انقطاع است همان گونه که عرب میگوید : لا أَفْعَلُ کَذا ما لاحَ کَوْکَبٌ . . . مَا اخْتَلَفَ الَّیْلُ وَ النَّهارُ .
بطور خلاصه : تفسیر آیه 107 هود بوسیله آیه 48 ابراهیم چنین می شود : مراد از آسمانها و زمین، آسمانها و زمین آخرت است. به قولی: مراد جاودانگی کفار در دوزخ بر سبیل تمثیل است چنانکه اعراب میگویند: «چنین و چنان... نمیکنم تا کبوتر آواز بخواند، ستاره بدرخشد و تا آسمان و زمین پابرجا باشند».
و فراموش نکنیم که آسمان دنیای ما آسمان اول است، حال آنکه هفت آسمان خلق شده اند، و بهشت در آسمان هفتم است.
والله اعلم