الاعتصام
شایسته نیست اختلاف فرعیات را با برادرت نزد کسی آشکار کنی که با هر دوی شما در اصول اختلاف دارد.
......................................
یکی از نشانههای اهل هوا و هوس، سختگیری با مومنان مخالف، و نرمش با کافران مخالف است:
{مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاء بَيْنَهُمْ...} [فتح/29]
«محمد فرستادهٔ الله است؛ و کسانی که با اویند بر کافران سختگیر و در میان خود مهربانند...».
......................................
آنکه حق را به تمسخر میگیرد شاید خودش را با این کار آرام کند، اما نمیتواند حق را تغییر دهد:
{وَإِذَا مَرُّواْ بِهِمْ يَتَغَامَزُونَ (30) وَإِذَا انقَلَبُواْ إِلَى أَهْلِهِمُ انقَلَبُواْ فَكِهِينَ (31) وَإِذَا رَأَوْهُمْ قَالُوا إِنَّ هَؤُلَاء لَضَالُّونَ} [مطففین/30-32]
«و چون بر اینان میگذشتند با یکدیگر [به تمسخر] اشارهٔ چشم و ابرو رد و بدل میکردند (30) و هنگامی که نزد خانوادههای خود باز میگشتند به شوخ طبعی میپرداختند (31) و چون مومنان را میدیدند میگفتند: اینها گمراهند».
......................................
بیشترین عاملی که باعث میشود مصلح از عزت و تمکین و پیروزی باز بماند، ترس از انتقاد مردم و سخن آنان است:
{وَلاَ يَحْزُنكَ قَوْلُهُمْ إِنَّ الْعِزَّةَ لِلّهِ جَمِيعًا...} [یونس/65]
«و سخن آنان تو را غمگین نسازد. همانا عزت همهاش از آن الله است...».
......................................
مخلص اگر به خاطر گفتن سخن حق مورد انتقاد مردم قرار گیرد پشیمان نمیشود، زیرا با انتقاد آنان چیزی را از دست نمیدهد. او با الله معامله کرده و طرف معاملهاش مردم نیستند.
......................................
بیشترین داستانی که در قرآن تکرار شده، داستان فرعون است. زیرا حالت «فرعون» بیشترین حالتی است که در طول دورانها تکرار میشود، و تکرار داستان وی به سبب نیاز امت به عبرت است.
......................................
هیچگاه مظلومی را کوچک مشمار، زیرا هر چه یک مظلوم ضعیفتر باشد دعایش نیز به استجابت نزدیکتر است و انتقام الله از ظالمِ او سختتر. الله برای ضعیفان چنان انتقامی میگیرد که برای قدرتمندان نمیگیرد.
......................................
کار عالمی که پول میگیرد تا حقی را نگوید یا از گفتن باطلی ساکت بماند نزد الله از کار رباخوار بدتر است، زیرا آن عالم از دین میخورد و رباخوار از دنیا.
......................................
هر کس گمان میکند الله یاران خود را یاری نمیدهد، وعدهٔ او را دروغ انگاشته است، اما روش الله این است که راه پیروزی را با صبر، طولانی میکند:
{...وَلَيَنصُرَنَّ اللَّهُ مَن يَنصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِيٌّ عَزِيزٌ} [حج/40]
«... و بیشک الله، آنانی که او را یاری میدهند، یاری میدهد؛ همانا الله سخت نیرومند و شکست ناپذیر است».
......................................
برخی از اهل حق برای رسیدن به پایان راه [و پیروزی] صبر نمیکنند، برای همین در آغاز راه دچار مشکل میشوند؛ حق بدون صبر پیروز نمیشود:
{...فَصَبَرُواْ عَلَى مَا كُذِّبُواْ وَأُوذُواْ حَتَّى أَتَاهُمْ نَصْرُنَا...} [انعام/34]
«... پس [آن پیامبران] بر آنچه تکذیب شدند و آزار دیدند صبر کردند تا آنکه یاری ما به آنان رسید...».
......................................
عبادت پنهانی از جمله عوامل پایداری در هنگام فتنهها و مصیبتها و ریسمانی محکم میان بنده و پروردگار است. پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ میفرماید: «هر یک از شما که میتواند عمل صالح پنهانیای داشته باشد، چنین کند» [السلسلة الصحیحة/ 2313].
......................................
در گذشته میشد منافقان را از روی لحن و آهنگ گفتارشان شناخت، اما امروزه میتوان آنان را به راحتی از صریح گفتارشان به جای آورد!
{...وَلَتَعْرِفَنَّهُمْ فِي لَحْنِ الْقَوْلِ...} [محمد/30]
«...و از لحن گفتار، آنان را خواهی شناخت...».