الاعتصام
(سوال) در سوره نور قرآن كريم خداوند (جل و علا) فرموده كه مرد يا زن زناكار حق ندارد با مرد يا زن پاكدامن نكاح كند و بايد با زانى يا زانيه و يا مشرك نكاح كند در حاليكه مرد مسلمان زناكار كه مسلمان گنهكار بوده ولى زانى ميباشد نكاح آن با مشرك صحيح نميشود
(جواب) اولا معناى اجمالى آيه 3 از سوره نور از اين قبيل است:
خداوند ميفرمايد: "الزَّانِي لا يَنْكِح إِلا زَانِيَةً أَوْ مُشْرِكَةً وَالزَّانِيَة لا يَنْكِحُهَا إِلا زَانٍ أَوْ مُشْرِكٌ وَحُرِّمَ ذَلِكَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ" (سوره نور آيه 3) يعنى: "مرد زناكار جز با زن زناكار يا زن مشرك ازدواج نمي‌كند و زن زناكار را جز مرد زناكار يا مشرك او را به ازدواج نميكيرد، و اين امر بر مؤمنان حرام شده است".
هدف آيه كريمه ـ بعد از هشدار دادن مؤمنان از ارتكاب زنا ـ بازداشتنشان از ازدواج با زناكاران است و اين راجح ترين اقوال در تفسير آيه كريمه ميباشد و اين امر يعني: ازدواج با زناكاران و مشركان بر مؤمنان حرام شده است، زيرا ازدواج با آنان، شبيه ساختن خويش به فاسقان و پيش‌افگندن خويش در معرض تهمت ديگران است چنان كه اين احتمال نيز وجود دارد كه در اثر اين پيوند، فرزندي بر بساط مرد به دنيا آيد كه از نطفه وي نيست لذا براي مرد مسلمان پاكدامن روا نيست تا با زن ناپاكي ازدواج كند درحالي كه به بي عفتي وي آگاهي دارد چنان كه براي زن پاكدامن نيز روا نيست تا در عين آگاهي از فاسق بودن مردي با وي ازدواج نمايد.
شرح آيه:
بعضى از فقراء مهاجرين پس از هجرت به مدينه خواستار ازدواج با بعضى از زنان پولدار مدينه شدند كه روى خودشان که فقير بودند انفاق كنند تا از تنگدستى خارج شوند، ولى از آنجاييكه اين زنان، زناكار و مشرك بودند خداوند اين آيه را نازل كرد و آن زنان را بر مؤمنين حرام فرمود، در نتيجه كسانى كه سراغ اين زنان براى ازدواج ميروند يا مسلمان هستند ولى مانند خود آنها زناكارند و يا مشرك هستند كه زنا را حلال ميبندارند و در عين حال زناكار نيز ميباشند.
بعبارت ديگر، زن يا مردى كه به زنا و زناكارى معروف شود، و از زنا كردن توبه نكند، اگر به خواستگاري همديگر بروند، دو حالت دارد:
1- يا اينكه خود ان شخص مسلمان است و زنا را حرام ميداند ولى با اين حال زناكار است، و يا زناكار نيست ولى از آنجاييكه طالب ازدواج اين زناكار ميباشد از جمله آنان بحساب ميآيد، زيرا خداوند مؤمنان را از نكاح زناكاران باز داشته است، پس اگر اين شخص واقعا مؤمن بود اقدام به ازدواج اين زن زناكار را نميكرد، و اين ايه دليل بر اينست كه ازدواج با زناكار جائز نيست مگر اينكه توبه كند.
2- حالت درم اينست که آن شخص، مسلمان و زناكار است ولى زنا را حلال ميداند كه در اينصورت از آنجاييكه يك چيز حرامى كه در اسلام حرمتش معلوم است (معلوم من الدين بالضرورة) را حلال دانسته است از دائره اسلام خارج ميشود و مشرك بحساب ميآيد، در نتيجه ازدواج با شخص زناكارى كه زنا را حلال ميداند در واقع ازدوج با مشرك ميباشد.
پس در نتيجه با شرح فوق معلوم شد كه معناى آيه اين نيست كه يك شخص زناكار مسلمان بتواند با يك مشرك ازدواج كند.
والله تعالی اعلم