الاعتصام
نشانه‌های خاتمه به خیر شدن
خدا و رسولش علایم و نشانه‌های خاتمه به خیر شدن را ارائه داده‌اند، که هر کس با یکی از آن نشانه‌ها فوت کند، یا هنگام قبض روح یکی از آن علائم در او دیده شود، دلالت بر حسن خاتمه‌اش دارد.
اول: گفتن کلمه شهادت هنگام قبض روح.
دوم: عرق پیشانی
سوم: مردن در شب جمعه یا روز آن
چهارم: شهید شدن در عرصه‌های نبرد
پنجم: مرگ در حال جهاد در راه خدا
ششم: مردن در طاعون
هفتم: مرگ بر اثر اسهال
هشتم و نهم: مرگ در اثر غرق شدن یا زیر آوار رفتن
دهم: مردن زن در ایام نفاس و در اثر زایمان
یازدهم و دوازدهم: مرگ در اثر آتش سوزی و سینه پهلو
سیزدهم: مردن در اثر بیماری سل
چهاردهم: مردن برای دفاع از مالی که در برابر غضب و چپاول قرار دارد
پانزدهم و شانزدهم: مرگ در راه دین و حفاظت جان خویش
هفدهم: مرگ در حال پاسداری از مرزهای مهین اسلامی
هیجدهم: مردن در حال انجام عمل نیک
جهت مطالعه حدیث در تمامی موارد به کتاب " احکام الجنایز " علامه " ناصر الدین الآلبانی رحمه الله " مراجعه فرمایید .
از میت به نیکی یاد کردن
ذکر خیر میت از طرف جمعی از مسلمانان راستین و حداقل دو نفر اهل علم و ایمان از همسایگان که درباره او اطلاع کافی داشته باشند، موجب رفتن میت به بهشت می‌شود
هر مسلمانی که بمیرد و چهار نفر از همسایگان نزدیکش بگویند: ما جز خوبی، چیز دیگری از وی ندیده‌ایم، حق تعالی می‌فرماید: «سخن یا گواهی شما را پذیرفتم و آنچه را که شما در مورد او نمی‌دانید، بخشیدم.»
برخی پس از نماز جنازه، از مردم درباره میت می‌پرسند و می‌گویند: شما درباره او چه گواهی می‌دهید؟ آنگاه خودشان می‌گویند: در حق او گواهی خیر بدهید. و می‌گویند: انسان نیکی بود، اهل خیر بود و... این سوال و این گواهی از سلف صالح روایت نشده است و بدعت می‌باشد. و در واقع هدف حدیث، این نیست. بلکه گواهی‌ای است که با واقعیت مطابقت داشته باشد.
مردن هنگام ماه یا خورشید گرفتگی
مردن هنگام ماه یا خورشید گرفتگی، حاکی از بزرگی و کرامت شخص نمی‌باشد
نکاتی درغسل دادن میت
وقتی کسی وفات یافت، باید جمعی از مردم برای غسل دادن وی مبادرت ورزند
الف- حداقل سه بار و در صورت نیاز بیشتر غسل داده شود
ب- تعداد غسل‌ها فرد باشد نه زوج
ج- برای نظافت بیشتر با سدر، صابون و امثال آن، غسل داده شود
ح- با آخرین آب غسلش، مقداری مواد خوشبو مخلوط گردد و بهتر است که از کافور استفاده شود
خ- گیسوهای زن را باز کنند و خوب شستشو دهند
د- موهای میت را (چه زن باشد و چه مرد) شانه بزنند
ذ- موهای زن را به سه قسمت تقسیم کنند و پشت سرش آویزان کنند.
ر- غسل را از سمت راست و از اعضای وضوی میت شروع کنند.
ز- میت مرد را مردان، و میت زن را زنان، غسل دهند. مگر در موارد استثنایی که شرح آن خواهد آمد.
س- پس از درآوردن لباس‌های میت، پارچه‌ای روی آن قرار دهند و غسل دهنده نیز با پارچه یا دستکش، او را غسل دهد
ش- البته شخصی که در احرام بمیرد نباید او را مواد خوشبو زد.
ص- زن و شوهر می‌توانند یکدیگر را غسل دهند و هیچگونه مانعی وجود ندارد. زیرا اصل بر جواز است و علاوه بر آن، دو حدیث در تایید آن آمده است
ض- میت را کسی غسل دهد که احکام آن را بهتر می‌داند، بویژه اگر از نزدیکان و خویشاوندان او باشد. زیرا غسل دهندگان رسول الله ج چنین بودند
غسل دادن میت، اجر فراوان دارد، البته با دو شرط :
اول: غسل دهنده اگر چیز ناگواری از میت مشاهده کند، آن را کتمان نماید. رسول اللهج می‌فرماید:
هر کس مرده‌ای را غسل دهد و اگر چیز ناگواری مشاهده کرد پنهان نماید، خداوند گناهان او را چهل بار می‌بخشد و هر کس برای او قبری بکند خداوند او را خانه‌ای در بهشت می‌دهد و هر کس کفن بپوشاند خداوند او را از لباس‌های ابریشمی بهشت می‌پوشاند.
(روایت حاکم و بیهقی و حدیث مطابق با شرایط مسلم، صحیح است).
دوم: هدف غسل دهنده خشنودی خداوند باشد و خواستار مزد و منتظر سپاس و تشکر از مردم نباشد. زیرا خداوند، عباداتی را می‌پذیرد که بر مبنای اخلاص و صرفاً به منظور خشنودی او انجام بگیرد. روایات زیادی نیز در این باره وجود دارد .
نکته : کسی که میت را غسل داده، مستحب است که خود نیز غسل کند
پس از غسل دادن میت، واجب است که او را کفن کنند.
کفن یا قیمت آن، از مال میت تهیه شود. اگر چه بجز قیمت کفن، چیز دیگری نداشته باشد.
بهتر است که کفن بزرگ و گشاد باشد و تمام بدن میت را بپوشاند
والله تعالی اعلم