سجده سهو و احکام آن (7)

الاعتصام

حکم امامی که در نمازهای خفیه، فاتحه را جهری بخواند

اگر امام در نماز سریه مثل عصر یا ظهر، فاتحه را بصورت جهری بخواند  سجده ی سهو در این حالت واجب نیست، زیرا نهایت آن اینست که او به سنتی (در نماز خود) خلل وارد کرده و سجده ی سهو در این حالت بر او واجب نیست، اما اگر سجده بُرد ایرادی ندارد. و محل سجده در این حالت بعد از سلام است، زیرا جهر جزو زیادت (در نماز سریه) محسوب می شود، و اگر قبل از سلام نیز سجده ببرد باز ایرادی ندارد .

 

کسی که در ابتدا خواندن فاتحه را فراموش کند ولی بعداً بیاد آورد و آنرا بخواند

هرگاه نمازگزار فراموش کند فاتحه را بخواند و بلافاصله بعد از دعای استفتاح شروع به خواندن سوره نماید، سپس در خلال خواندن آن بیاد آورد و بازگشت و فاتحه را خواند و بعد از آن سوره ای را که قبلا می خواند، بخواند سجده ی سهو بر او واجب نیست، زیرا او چیزی را در نماز تغییر نداده است، بجز اینکه ذکر مشروعی (خواندن سوره) را در غیر موضع خود خوانده است و آن خواندن سوره قبل از قرائت فاتحه بوده است، و اهل علم سجده ی سهو را برای او مستحب دانسته اند ولی بر او واجب نیست

 

حکم کسی که در رکعت اول انجام سجده ی دوم را فراموش کند

اگر نمازگزار قبل از آنکه به محل سجده در رکعت دوم برسد، بیاد آورد که سجده ی رکعت اول را انجام نداده است باید به محل سجده بازگردد و بین دو سجده بنشیند و بعد سجده (فراموش شده) را انجام دهد، بعد نمازش را ادامه و بپایان ببرد و بعد از سلام سجده ی سهو ببرد (و باز سلام دهد).

اما اگر تا رسیدن به محل سجده در رکعت بعدی، بیاد نیاورد، در این حالت رکعت اول را (که در آن فقط یک سجده انجام داده بود) ملغی کند و آن رکعت (دوم) را جایگزین آن نماید و در پایان سلام دهد دو سجده ببرد و دوباره سلام دهد .

 

هرگاه نمازگزار انجام سجده ی دوم را فراموش کند و بعد از سلام بیاد آورد

اگر سجده ی دومِ رکعت آخر بود، او بایستی (بازگردد) و سجده را انجام دهد و تشهد آخر را (دوباره بخواند) و سلام دهد و سپس دو سجده ی سهو بجای آورد و سلام دهد.

اما اگر سجده ی دوم متعلق به رکعت ماقبل رکعت آخر بود، پس آن رکعتی را که در آن سجده را فراموش کرده ملغی کند و رکعت بعد از آن (یعنی رکعت آخر) را جایگزین آن نماید، و (لذا در اینحالت) او نیاز دارد تا (باز گردد و) رکعتی دیگر بخواند و سپس سلام دهد و سجده ی سهو بجای آورد و سلام دهد

 

حکم پیروی از امامی که خواندن تشهد اول را فراموش کند

اگر امام فراموش کند و تشهد اول را نخواند و بلند شد،  بر ماموم لازم است همراه امام بلند شود حتی اگر به سهو امام آگاه باشد و این بر خلاف حالتی است که امام برای تشهد آخر بلند می شود پس در پایان نماز امام باید قبل از سلام دو سجده ببرد .

 

والله تعالی اعلم

نظر دهید