اگر شخصی مسبوق باشد و مسبوق کسیست که دیر به جماعت رسیده و با پایان نماز جماعت، هنوز قسمتی از نمازش باقی می ماند، در این حالت او نباید در سجده ی سهوی که - بعد از سلام - صورت می گیرد از امام متابعت نماید، یعنی شخص مسبوق نمی تواند با امام سلام دهد بلکه با سلام امام باید برخیزد و به نماز خویش ادامه دهد، اما بعد از آنکه نمازش را تمام کرد و سلام داد او نیز باید دو سجده ی سهو بجای آورد و سلام دهد. بر این اساس مسبوق بلند شده و آن قسمت از نمازش را که نخوانده ادامه می دهد بعد سلام داده و سپس دو سجده ی سهو می برد و باز سلام می دهد (در صورتیکه امام در حالتی که در نماز هستند و شخص مامومش است دچار سهو شود).

اگر مأموم با پایان جماعت هنوز قسمتی از نمازش باقی مانده بود (یعنی مسبوق بود) و او همراه امام یا بعد از اتمام جماعت خود دچار سهوی شد، (در این دو حالت) سجده ی سهو از او ساقط نمی شود و باید پس از اتمام نماز بنا به نوع سهوی که مرتکب شده قبل یا بعد از سلام سجده ی سهو بجای آورد.

به عنوان مثال : فرض کنید که مأموم همراه امام نماز ظهر می خواند، هنگامی که امام در رکعت سوم است و می خواهد برای رکعت چهارم بلند شود، مأموم برای تشهد می نشیند زیرا گمان می کند که در رکعت آخر است، اما هنگامی که متوجه می شود امام برخواسته او نیز بلند می شود؛ حال در چنین وضعیتی مأموم دو حالت متفاوت خواهد داشت:

 اگر با پایان نماز امام، مأموم هیچ قسمتی از نمازش باقی نمانده بود بعد از اتمام نماز لازم نیست تا سجده ی سهو بجای آورد.

 اما چنانچه هنوز قسمتی از نمازش باقی مانده - یک یا چند رکعت –  او با سلام امام بلند شده و بقیه نمازش را تمام می کند بعد سلام داده و سپس دو سجده ی سهو برده و باز سلام می دهد. و این سجده بخاطر نشستنی بود که مأموم در هنگام برخواستن امام برای رکعت چهارم به نماز خود اضافه کرده بود.

سجده ی سهو قبل از سلام در دو حالت لازم می شود :

اول: هرگاه در نماز نقصی صورت گیرد مثلا تشهد اول را فراموش کنیم و یا ...

دوم: هرگاه نمازگزار در بین دو امر دچار شک شود و نتواند راجح را بیابد .

سجده ی سهو بعد از سلام در دو حالت لازم می شود :

اول: هرگاه زیادتی در نماز صورت گیرد مثلا نماز چهار رکعتی را پنج رکعت بخواند .

دوم : هرگاه نمازگزار بین دو امر در شک افتاد ولی یکی را ترجیح داد.

نکته : هرگاه نمازگزار در نماز خویش دو بار دچار سهو شد و لازم شود تا برای یکی قبل از سلام و برای دیگری بعد از سلام سجده ی سهو برد، در این حالت علما فرموده اند که قبل از سلام بر بعد از سلام غلبه می کند و لذا بایستی فقط سجده ی سهو قبل از سلام را بجای آورد.

والله تعالی اعلم