" زندیق "

زندیق به کسی گفته می شود که نفاقش از نوع نفاق اعتقادی است اما آن را آشکار می کند و دیگران را به آن فرا می خواند و مردم از وضعیت اعتقادی او مطلع و آگاه هستند ولی هر گاه بر او اقامه ی حجت می شود و از او می خواهند توبه کند فورا کفر خود را انکار و نفی می کند .

زندیق از نظر ریشه ای و لغوی :

اسمی است فارسی که استعمال آن در زبان عربی رواج پیدا کرده است و به معنای " زنده کرد " بوده است و بر کسانی اطلاق می شد که فقط به همین حیات دنیایی اعتقاد داشتند و به جهان آخرت , غیبیات و به امور روحی اصلا اعتقاد و باور نداشتند .

ابوادریس روایت می کند : گروهی از زندیق ها را که از اسلام برگشته بودند به نزد امام علی رضی الله عنه آوردند آنها ارتداد خود را انکار کردند گواهان عادل علیه ایشان گواهی دادند علی رضی الله عنه دستور کشتن آنها را صادر کرد و توبه ایشان را نپذیرفت و مردی نصرانی را که اسلام آورده بود و سپس از دین برگشته بود به نزد او آوردند وقتی علی از او درباره ارتداد از دین سوال کرد اعتراف و توبه نمود وی هم توبه اش را پذیرفت و رهایش کرد . پرسیدند : چرا توبه او را پذیرفتی و توبه گروه قبل را نپذیرفتی ؟ فرمود : این مرد به ارتداد خویش اقرار نمود و توبه کرد ولی آنها تا زمان اقامه ی بینه علیه آنها اقرار نکردند لذا توبه ی آنها را نپذیرفتند .

در روایتی آمده است که فرمودند : مگر نمیدانید وقتی از این نصرانی درخواست کردم توبه کند توبه کرد ولی آنها توبه نکردند و گواهان علیه ایشان شهادت دادند و من به خاطر انکار شان از طرفی و شهادت گواهان علیه آنان از سوی دیگر دستور قتل آنان را صادر کردم .

روایت از ابن تیمیه رحمه الله در صارم المسلول صفحه 360

ابن تیمیه رحمه الله می گوید :

این عمل امیرالمومنین علی رضی الله عنه دلیل بر این است که هر زندیقی که زندقه خود را تا زمان اقامه بینه علیه او انکار و کتمان کند توبه اش پذیرفته نمی شود و باید کشته شود . رسول الله علیه الصلاة و السلام نیز منافقینی را که زندیق بودن خود را انکار می کردند نمی کشتند زیرا اقامه ی بینه یا اقامه ی گواهی علیه آنان صورت نگرفته بود .

صارم المسلول صفحه ی 360

عکرمه رضی الله عنه می گوید :

گروهی از زندیق ها به حضور امام علی رضی الله عنه آورده شدند و علی رضی الله عنه دستور سوزاندن آنها را صادر کردند . این خبر به عبدالله بن عباس رسید . فرمود : اگر من می بودم آنها را نمی سوزاندم چون رسول الله علیه الصلاة و السلام از این عمل نهی کرده و فرموده اند : " کسی را به عذاب الله عذاب ندهید " بلکه آنها را می کشتم همانطور که رسول الله علیه الصلاة و السلام می فرمایند :

" هر کسی که دین خود را تغییر دهد او را بکشید "

حدیث از بخاری

کتاب استتابه مرتدین و المعاندین و قتالهم شماره 6922

قاضی ابویعلی رحمه الله گفته است :

" اگر فرد زندیق به زندیق بودن خود اعتراف کند و سپس توبه نماید توبه اش پذیرفته می شود . چون به وسیله توبه از حد زندیق خارج می گردد . زیرا زندیق کسی است که کفر خود را پنهان می دارد و آن را آشکار نمی کند پس اگر اعتراف کرد و سپس توبه نمود از تعریفی که برای زندیق است خارج می گردد از این رو توبه ی او را می پذیریم و به همین دلیل است که علی رضی الله عنه توبه ی بعد از انکار تا زمان اقامه ی بینه را از آنها نپذیرفت .

والله تعالی اعلم