الاعتصام
توحید اسماء و صفات
این نوع توحید عبارت است از یگانه شمردن الله عزوجل در اسماء و صفاتش، بدین گونه که بنده به آنچه که الله عزوجل از اسامی و صفات برای خود در کتابش یا اینکه فرستادهاش برای او ثابت کرده، بر وجهی که مقصود الله و رسولش میباشد و بر وجهی که لایق و شایستهی الله عزوجل است، بدون ثابت کردن مثل و مانندی برای الله عزوجل در اسماء و صفاتش، ایمان بیاورد؛ چرا که ثابت کردن مثل و مانند برای الله عزوجل شرک به او می باشد .
این توحید دارای دو بخش اصلی است :
الف) اثبات : یعنی آنچه الله برای خود ثابت کرده است در کتاب و سنت ( مانند دست و ... )
ب) نفی مشابه : یعنی برای الله در آنچه برای خود ثابت کرده است هیچ مشابهی وجود ندارد همانطور که خود الله متعال می فرماید : لیس کمثله شیء
توحید اسماء و صفات باب بزرگی از ابواب توحید بوده و مطلقاً از شریف ترین علوم میباشد . آن علمی است که متعلق به ذات الله عزوجل و شناخت اسماء نیکویش و صفات بلند مرتبهاش میباشد؛ معرفت و شناختی که شرک و تعطیل و تشبیه و تمثیل و بدعت و تاویل را باطل و نابود میکند.
چه قدمهایی که در این مقام لغزیدهاند، و چه اذهانی که در این مورد گمراه شده و چه قلمهایی که در این علم کافر شدهاند.
از الله عزوجل میخواهیم که ما و شما را فهم و فرمانبرداری روزی کند. در این جا قصد نداریم که این توحید را به صورت کامل توضیح دهیم زیرا مبحث آن بسیار کلان و عظیم می باشد اما آنچه که به عنوان یک مسلمان ضروری است و باید در این زمینه آن را بدانیم ذکر شده است .
و اما مباحثی را که در این زمینه باید بدانیم به صورت چند قاعده ذکر کرده ایم که قاعده اول این است که :
اهل سنت و جماعت، اسمها و صفتهايي را براي الله تعالي ثابت مي کند که آن اسم و صفت يا در قرآن آمده باشد، يا در احاديث صحيح پيامبر صلي الله عليه وسلم وارد باشد. پس هر اسم و صفتي لايق خدا نيست مگر آنچه که در قرآن يا حديث آمده باشد.
به عنوان مثال در قران آمده است :
وَلِلَّهِ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰ فَٱدۡعُوهُ بِهَاۖ وَذَرُواْ ٱلَّذِينَ يُلۡحِدُونَ فِيٓ أَسۡمَٰٓئِهِۦۚ سَيُجۡزَوۡنَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
سوره اعراف آیه 180
«الله داراي زيباترين نامها است او را بدان نامها فرياد داريد و بخوانيد، و كساني را كه در نامهاي الله به تحريف دست مي زنند، (و واژههائي به كار ميبرند كه از نظر لفظ يا معني، منافي ذات يا صفات خداوند است)، واگذارید، آنان كيفر كار خود را خواهند ديد».
و اسامی الله متعال در قران فراوان است و می توانید برای اطلاعات بیشتر به قران, این کتاب روشنگر مراجعه بفرمایید .
و در ارتباط با حدیث :
از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله علیه الصلاة و السلام فرمودند: «إِنَّ لِلَّهِ تِسْعَةً وَتِسْعِينَ اسْمًا، مِائَةً إِلَّا وَاحِدًا، مَنْ أَحْصَاهَا دَخَلَ الْجَنَّةَ و هو وِتْرٌ يُحِبُّ الوتر»
«الله عزوجل 99 اسم دارد، یعنی یکی کمتر از صد، هر کس که آنها را حفظ نماید، وارد بهشت میشود. و الله عزوجل فرد است و فرد را دوست دارد»
والله تعالی اعلم